In aanloop naar de verkiezingen spreken we met lijsttrekkers uit heel het land. Waar de een zich zorgen maakt over de door corona zwaar getroffen toeristische sector, zit de ander in zijn maag met vervuilende boeren. Maar naar een overkoepelend thema is het niet ver zoeken: het tekort aan betaalbare huizen.
Binnen vier jaar drieduizend betaalbare woningen bouwen
Fouad Sidali
Wethouder & lijsttrekker in Haarlemmermeer
Er zijn ontzettend veel potentiële uitdagingen om je in de campagne op te focussen, maar waar leg jij de nadruk op?
‘Ook in de Haarlemmermeer is het onderwerp wonen een hot issue. Door de nabijheid van Schiphol krijgen we sowieso weinig ruimte om te bouwen, zeker niet de hoogte in. In sommige gebieden mag je dan 25 woningen bouwen, dat schiet niet op. Daarom willen we de grond die we nu nog hebben of kunnen krijgen gebruiken voor écht betaalbare woningen. We zitten hier nu rond de 25% aan sociale huur, 20% middensegment en de rest is koop. En dat is dan ook meteen dure koop. Starters kunnen praktisch niets krijgen hier.’
Wat ga je daar aan doen dan?
‘We willen hier drieduizend woningen van rond de € 250.000 bouwen. Dat klinkt als veel misschien, maar we hebben 20.000 woningen nodig de komende decennia en dat komt nog lang niet snel genoeg van de grond.’
Wanneer zouden die drieduizend woningen er moeten staan?
‘Binnen vier jaar.’
Is dat nog wel realistisch, met alleen al de huidige bouwprijzen?
‘Je kunt daar via een woonfonds op sturen. Dan leggen we er als gemeente dus ook op in, zodat het mogelijk wordt voor projectontwikkelaars.’
En met welke boodschap ga je dan de campagne in?
‘De boodschap is dat er een huis is voor ieder inkomen. Of we daar de verkiezingen mee winnen weet ik niet: er zijn meerdere thema’s die een rol spelen bij kiezers natuurlijk. We zetten ook in op werkgelegenheid rondom Schiphol, denk bijvoorbeeld ook aan de hotelbranche, die in coronatijd onder druk is komen te staan, maar waar nu weer veel kansen liggen.’
Twee hoofdthema’s dus: betaalbaar wonen en werkgelegenheid. Maar er zijn nu toch juist heel veel banen. Er is alleen een mismatch.
‘Klopt, veel mensen zijn weggegaan of ontslagen bij horeca-ondernemingen en bij vliegmaatschappijen. Die krijg je niet zomaar terug. Mensen zullen omgeschoold moeten worden en er moeten nieuwe mensen worden aangetrokken voor branches, waar mensen misschien niet meer kunnen of willen terugkeren. Maar we moeten ook kijken wat voor nieuw werk we nog binnen kunnen halen. Achter het station worden veel woningen gebouwd, daar zit potentieel ook veel werkgelegenheid aan vast.’
Hoe ga je campagne voeren?
‘We willen massaal zichtbaar zijn, dus niet met twee of drie mensen ergens langs, maar laten zien dat je met veel bent. Ook willen we met thema’s gaan werken. Niet lukraak flyeren, maar echt op inhoud. En we zetten ook veel in op online. Maar je moet vooral ook in gesprek met mensen, daar is het meeste mee te winnen.’
Hebben de Haagse formatieperikelen invloed op de lokale campagne en keuzes?
‘Nee, niet echt eigenlijk.’
In de Kamer werken GroenLinks en PvdA nu goed samen. Hoe zit dat in Haarlemmermeer?
‘In Den Haag werken ze verregaand samen. Dat is hier niet het geval, we werken op een aantal punten wel samen, maar de PvdA zit ook al lang in de coalitie hier. GroenLinks zit vaak in de oppositie. Dat is op zich geen reden om geen verdere toenadering te zoeken, maar de verschillen zijn hier toch vaak wel groter dan in de Kamer. Wij willen hier denk ik meer verantwoordelijkheid nemen voor een bestuur, terwijl GroenLinks hier zich meer als oppositiepartij opstelt ook. Dat kan natuurlijk veranderen, maar dat is nu niet aan de orde.’
Hoeveel zetels gaan het worden?
‘We hebben er nu drie, ik voorspel vier!’
De samenwerking met GroenLinks heeft ons geen windeieren gelegd
Tim Sonnenberg
Raadslid en lijsttrekker van GroenLinks-PvdA in Bergeijk
In Bergeijk is al een samenwerkingsverband met GroenLinks, jullie heten er GroenLinks-PvdA toch?
‘Dat klopt. We zijn nu zo’n vier jaar geleden samen gaan werken. GroenLinks was toen nog niet actief in Bergeijk en ze benaderden ons – en wij hen eigenlijk – om te kijken wat de mogelijkheden waren. We hebben onze lijsten toen aan elkaar verbonden en we werken sinds de vorige verkiezingen dus samen.’
Hoe beviel dat?
‘We kwamen van twee zetels en we zijn nu verdubbeld, terwijl het hier best wel conservatief is. Het was de eerste keer in de geschiedenis van de PvdA hier dat we met zoveel zetels groeiden. Dus dat was erg positief. In de samenwerking merk je dat er nuanceverschillen zijn, maar die zijn wel overbrugbaar.’
Wat voor verschillen zijn dat dan?
‘Neem bijvoorbeeld de landbouw, dan wil GroenLinks misschien iets sneller dan wij soms. Maar uiteindelijk vind je elkaar toch wel, omdat je een gedeeld belang hebt. De groene idealen die bij hen voorop staan, die delen wij, en daar zit ook altijd een sociaal element in. De gedeelde idealen vinden is dus belangrijk en dat lukt ons dus heel goed.’
Met welke thema’s gaan jullie de verkiezingen in?
‘Wonen is hier een heel groot punt. Wij kiezen er vooral voor om sociale huur-, starters- en seniorenwoningen te bouwen. Er zijn hier geen starterswoningen nu en dat kan natuurlijk niet. Voor sociale huurwoningen willen we ook vastleggen hoe lang woningen als sociaal geregistreerd blijven staan. Die termijn is nu tien jaar, daar willen we 25 jaar van maken.’
En naast wonen?
‘Groen en leefomgeving.’
Niet iets als werk en inkomen?
‘Natuurlijk vinden we ook een thema als werk en inkomen belangrijk. Iedereen verdient betekenisvol werk en een rechtvaardig inkomen. Dat is de sleutel tot bestaanszekerheid, tot mee kunnen doen in de samenleving. We zien veel mensen op tijdelijke contracten en mensen die helemaal niet aan werk kunnen komen. We willen voor die laatste groep participatiebanen creëren. De eerste groep is lastig, want daar gaan werkgevers over. Met hen willen we dus in gesprek om te kijken wat de mogelijkheden zijn.’
Wonen, werk, groen, leefomgeving, een mix van oude en nieuwe thema’s?
‘Ja, in de basis klassieke sociaal-democratische thema’s. Die worden ook gedeeld met GroenLinks en ja, het gaat dus ook over bestaanszekerheid. Dat betekent dat je mee kunt doen en dat begint met een dak boven je hoofd en een inkomen. En daarbij horen ook allerlei andere zaken die het leven waardevol maken. Sport, onderwijs, natuur, cultuur, dat is de collectieve rijkdom die we met elkaar delen. Die komen ook zeker aan bod in ons verkiezingsprogramma, maar minder in de campagne. Wel op een thema als zorg of leefbaarheid.’
Hoe gaan jullie campagne voeren?
‘We zijn al begonnen door middel van een komkommeractie.’
Pardon? Een komkommeractie?
‘We hebben visitekaartjes, waar op staat “komkommerbij”. We delen ze overal al uit met als vraag dus aan mensen om er bij te komen. Dat heeft al een groei in het aantal leden opgeleverd. Ik denk dat we zo’n tien tot vijftien extra leden hebben gekregen afgelopen jaar. Bijna een verdubbeling van wat het was.
Ook delen we rozen uit voor een rooskleurige toekomst. We hebben een permanente campagne, waarbij we zichtbaar zijn bij evenementen. In december gaan we ook bij achtduizend huishoudens met een enquête langs. Twee weken voor de verkiezingen staan we weer aan de deur om de resultaten daarvan te delen en te vertellen welke punten wij oppikken.’
En online?
‘We hebben linkjes, waarbij we Bergeijkenaren aan het woord laten die met een goed initiatief bezig zijn. Zij delen dat dan ook weer op hun eigen socials en zo creëer je weer meer bereik.
Verder had je vroeger je een politiek café. Sinds corona doen we dat ook digitaal. En dat loopt goed. Bij elk thema zie je toch echt weer andere mensen die aansluiten ook.’
Wat verwachten jullie in de campagne van het partijbureau, nu met een nieuwe partijvoorzitter?
‘Daar heb ik eigenlijk niet eens zo over nagedacht. We zijn vooral met onze eigen afdeling bezig. Ik hoop in ieder geval dat er bijvoorbeeld een landelijk kopstuk langskomt, een Kamerlid bijvoorbeeld. Dat helpt ook weer voor de motivatie in het team.’
Hoeveel zetels gaan jullie halen?
‘Onze doelstelling is vijf. Weer 25% erbij dus!’
Afbeelding: Fouad Sidali
