De een heeft al jarenlange ervaring als wethouder in een andere gemeente, twee anderen krijgen na jaren nagelbijten in de oppositie de kans om het verschil te maken en weer een ander treedt in de voetsporen van een illustere voorganger. Hoe gaat de PvdA het verschil betekenen in Sluis, Woudenberg, Coevorden en Losser?
Meer betaalbare woningbouw én betere sociale voorzieningen
Moniek van de Graaf
Wethouder wonen en sociaal domein namens PvdA-GroenLinks in Woudenberg (vanaf 19 mei)
Wat zie je als de grootste uitdaging?
‘Woudenberg heeft veel grond voor woningbouw. Dat is op zich een luxe, maar de gemeente werkte helaas samen met een zeer beperkt aantal projectontwikkelaars. Ik wil ruimere concurrentie introduceren, zodat er meer sociale huur- en koopwoningen en meer huur- en koopwoningen in het middensegment gebouwd gaan worden.
En in het sociaal domein?
‘In het sociaal domein wil ik de groep die rond het bestaansminimum leeft beter bereiken. Mensen met een uitkering zijn vaak op de hoogte van de minimaregelingen, maar werkende armen veel minder. Een ander punt is dat de Klijnsmagelden effectiever kunnen worden besteed. We moeten zekerheid inbouwen opdat dat geld daadwerkelijk voor de kinderen worden gebruikt. Geen euro moet op de plank blijven liggen!’
Hoe dichtgetimmerd is het coalitieakkoord?
‘Het is een akkoord op hoofdlijnen. Al konden we het niet helemaal laten er toch veel concrete plannen in te zetten. Dat was alleen niet om het dicht te timmeren, maar uit enthousiasme.’
Waar ben je het meest trots op?
‘Toch wel op het feit dat we het jaarlijks te bouwen percentage sociale huurwoningen verhogen van 20 naar 30%. En dat we het recht op minimaregelingen verruimen met 10% van het sociaal minimum.’
Klinkt goed, waar hebben jullie compromissen op moeten sluiten?
‘We hebben moeten toegeven op de zondagsopening van winkels. Dat bleek onhaalbaar: in deze coalitie, maar ook in de raad.’
De meeste gemeenten in Nederland staan voor grote uitdagingen. Is dat een taak voor gemeenten alleen of hoop je ook op steun van de provinciale en landelijke overheid?
‘De steun van de Rijksoverheid is essentieel. Met als basis reële uitkeringen uit het Gemeentefonds. Kleinere gemeenten komen met de nieuwe verdeling verder onder druk te staan, en dat is zeer zorgelijk. Het voorzieningenniveau moet op peil blijven: voor de mensen die het even niet alleen redden, maar ook om de sociale samenhang in dorpen en steden te vergroten door bijvoorbeeld de sport- en culturele verenigingen blijvend te ondersteunen.’
Wanneer kijk je over vier jaar tevreden terug?
‘Als de woningnood in onze gemeente is afgenomen, met name voor starters en mensen met een kleine portemonnee. En als we de sociale voorzieningen hebben kunnen beschermen, ondanks de rechtse wind uit Den Haag.
Dus dat we niet alleen lokaal sterk zijn, maar dat ook weer landelijk worden en onze partij bij de volgende Tweede Kamerverkiezingen boven de twintig zetels scoort. Want de sociaal-democratie heeft de beste oplossingen om de toenemende ongelijkheid in Nederland tegen te gaan. En dat kan alleen met een sterke PvdA.’
Veel beter naar inwoners luisteren
Cees Liefting
Wethouder sociaal domein, cultuur en duurzaamheid in Sluis (vanaf 28 april)
Jarenlang was je wethouder in je eigen gemeente Terneuzen en daar stond je afgelopen verkiezingen op de lijst, toch ben je nu wethouder in Sluis. Had je dat zien aankomen?
‘Nee, ik stond op de zesde plaats, maar we hebben bewust voor vernieuwing gekozen en daarom jonge mensen opgeleid. Thuiszitten is voor mij nog geen optie, dus ik zat me net af te vragen wat ik wilde gaan doen de komende jaren, toen de gemeente Sluis mij vroeg. Een hele leuke wending.’
Vertel.
‘Het is een prachtige gemeente en ik heb een uitgebreide portefeuille gekregen met het sociaal domein. Het sociaal domein wordt in Sluis ruim opgevat, want ik heb onderwijs, participatie, Wmo én welzijn. En dat niet alleen: ook cultuur, duurzaamheid en klimaatverandering vallen onder mijn verantwoordelijkheid. Dat laatste vind ik wel spannend, want dat heb ik niet eerder gedaan.’
Wat zijn de belangrijkste kwesties in Sluis?
‘In Sluis speelt de overlast van toerisme een grote rol. Veel mensen voelen zich niet senang bij de toeristisch verhuur en daarmee staan voorzieningen en ook de samenhang in verschillende dorpen onder druk. Deze coalitie wil de verhuur aan banden leggen en de burgerparticipatie beter vormgeven, zodat er en betere aansluiting komt tussen het lokale bestuur en de mensen die er wonen. Dat is een probleem dat natuurlijk, maar in Sluis vooral rondom dit onderwerp overal speelt.
Een ander vraagstuk is de mogelijke aanleg van een zonnepark. Omwonenden kijken nu naar een prachtig stukje landbouwgrond, maar als de plannen doorgaan wordt dat uitzicht binnenkort twee meter hoge panelen. Juist bij dit soort onderwerpen moet je mensen veel vaker en eerder laten meepraten. Daarin hebben we als gemeente echt een regierol.’
Bij welke onderwerpen wil je nog meer de regie pakken?
‘Vroeger hadden we het over zorg en welzijn, tegenwoordig gaat het bijna alleen maar over zorg en die staat enorm onder druk. Ik wil meer aandacht besteden aan preventie met allerlei partijen samen. In Zeeland zijn te weinig voorzieningen, dat moet anders. Tegelijkertijd is schaalvergroting hier niet verstandig.’
Hoe doe je dat dan?
‘We kunnen door meer samen te werken en creatief na te denken goede dingen doen. Meer aandacht voor de rol van schoolmaatschappelijk werker en zorgen voor goede stageplekken voor jongeren, die dan bijvoorbeeld warme maaltijden regelen voor ouderen. Ik noem maar wat voorbeelden: er zijn veel meer van dat soort gedeelde belangen die we aan elkaar vast kunnen knopen. Ik vind ook niet dat de gemeente dat moet verzinnen: veel inwoners hebben zelf al hele goede ideeën. Als gemeente moeten we hen helpen die te realiseren.’
Aan de slag met het minimabeleid
Joop Slomp
Wethouder zorg, welzijn, participatie, sport, armoede en extra projecten zoals de herinrichting van de binnenstad in Coevorden (vanaf 10 mei)
Hoe gingen de onderhandelingen?
‘In Coevorden vind ik de onderlinge samenwerking altijd heel constructief, nu ook met de onderhandelingen. Het levert niet altijd spannende politiek op, maar wel resultaten. Ik kijk soms met verbazing naar Den Haag. Brengt ons dat nou verder?
Hier zijn de verschillen overbrugbaar. Dat is heel prettig. We hebben nu een akkoord op hoofdlijnen gesloten. De wereld is onzeker, maar daarnaast vinden we het belangrijk dat zowel de raad als de samenleving mee kan denken en ideeën in kan brengen.’
Waar word je blij van in het akkoord?
‘De ruimte om aan de slag te gaan met de verbreding van de doelgroep voor minimabeleid. Er zitten meer mogelijkheden in het akkoord om een grotere groep mensen te ondersteunen.’
En wat is minder?
‘Wat van mij iets minder nadrukkelijk in het akkoord had gemogen, is de nadruk op infrastructuur en bouwen. Natuurlijk is dat ook van belang, maar voor mij minder een prioriteit dan sommige andere onderwerpen.’
Wat zie je als je grootste uitdagingen?
‘Er zijn grote problemen in de zorg. Net als elders in het land op het gebied van personeel bijvoorbeeld. Maar daarnaast hebben we ook te maken met moeilijk bereikbare zorg en kent Coevorden relatief veel mensen met een lager inkomen met de daarbij gepaard gaande gezondheidsproblemen.
Heeft Coevorden daarvoor voldoende financiële middelen?
‘We zijn volgens mij financieel gezond, dus geld is het grootste probleem niet. Maar het vinden voldoende personeel is dat wel: niet alleen in de zorg, maar ook voor aannemers en ambtelijke ondersteuning bij onze plannen. We moeten op dat gebied ook kijken hoe we dat gaan aanpakken en toch vooruit blijven gaan.’
Moet dat allemaal nog bedacht worden?
‘Gelukkig niet. De provincie Drenthe wil bijvoorbeeld een poule mensen beschikbaar stellen, dat zou een hele mooie praktische en creatieve oplossing zijn. Het personeelstekort is natuurlijk niet alleen maar slecht nieuws, want voor mijn onderwerp armoede helpt het overschot aan werk juist ook om mensen met afstand tot de arbeidsmarkt weer aan werk te helpen. Bij een andere groep, die nu nog niet aan het is, heb je weer hele andere oorzaken, waar we naar moeten kijken om ze te helpen. Ik hoop echt dat ik de komende jaren daaraan mijn bijdrage te leveren.
Mijn voorganger heeft daar met het project kansrijk opgroeien al veel gedaan om de intergenerationele armoede structureel te doorbreken. Daar gaan we dus verder op bouwen. Ook daarvoor is een integrale aanpak nodig met onderwijs, zorg en welzijn en de jeugdagent bijvoorbeeld. Ik kan niet wachten om die neer te zetten.’
Veel binnengehaald, weinig ingeleverd
Jimme Nordkamp
Wethouder werk & inkomen, vluchtelingen & statushouders, wonen, economische zaken, recreatie, toerisme & cultureel erfgoed, sport & cultuur en landbouw & buitengebied in Losser (per 7-6)
Dat is nogal een lijst. Waarom deze thema’s?
‘Als PvdA-bestuurder moet je als dat mogelijk is altijd gaan voor de portefeuille werk en inkomen. Daarbij is het van belang om goede contacten te onderhouden met het bedrijfsleven vandaar de portefeuille Economische Zaken. Recreatie en toerisme biedt weer de meeste kansen voor het versterken van onze lokale economie en ons cultureel erfgoed speelt daar een belangrijke rol in.’
En wonen?
‘Wij hebben campagne gevoerd op het thema wonen en daar ook een heldere lokale visie op. Verder denk ik een grote bijdrage te kunnen leveren aan het creëren van draagvlak rond vluchtelingen en statushouders. Daarnaast hebben we de portefeuille sport en cultuur binnengehaald, omdat daarmee geïnvesteerd kan worden in de gemeenschapszin. En omdat het – niet onbelangrijk – ook wat zichtbaarheid zal opleveren.’
Dan ontbreekt er nog eentje.
‘Landbouw en buitengebied. Ja, die is wel spannend. Op dit moment heb ik nog weinig kennis van en inzicht in de ontwikkelingen rond de agrarische sector. Losser is een gemeente met een groot buitengebied en veel agrarische activiteiten. Landbouw en buitengebied zie ik daarom als grootste uitdaging.‘
Hoe dichtgetimmerd is het coalitieakkoord?
‘Rondom de thema’s waarop wij veel wilden binnenhalen hebben wij het akkoord redelijk dichtgetimmerd. Zo wordt bij armoede met directe gevolgen voor kinderen het minimabeleid ruimhartig uitgebreid. Verder zetten we in op projecten om de sociaaleconomische structuren voor buurten, waar de leefbaarheid onder druk staat, te versterken.’
Klinkt goed. Wat gaan jullie doen met wonen?
‘Veel. Bij nieuwbouwprojecten hebben we een vast percentage (20%) voor sociale huurwoningen gereserveerd en afgesproken dat een fatsoenlijk percentage van de te bouwen woningen voldoet aan de eisen om in aanmerking te komen voor een Nationale Hypotheekgarantie. In buurten met een hoge concentratie sociale huurwoningen gaan we proberen om het aandeel koopwoningen te vergroten door koopwoningen toe te voegen of huurwoningen te verkopen.’
En wat hebben jullie moeten inleveren?
‘Vrij weinig eigenlijk. Rondom de voor ons minder belangrijke thema’s, zoals inwonersparticipatie en duurzaamheid, hebben wij onze input minimaal gehouden. Dat zou je kunnen zien als weggeven, maar zo voelt dat niet per se.’
Tot slot, hoe hoop je over vier jaar terug te kijken?
‘Dat wij onze gemeente stabiel bestuurd hebben. Dat wil zeggen geen onrust en een goede financiële positie. Daarnaast hoop ik dat de mensen op een positieve manier ervaren hebben, dat de PvdA sinds lange tijd weer lokaal heeft meebestuurd.’
Bijschrift afbeelding: Cees Liefting bij de Westerscheldetunnel
Afbeelding: Hanne Liefting
