Iedereen kent het gevoel van de eerste keer. Met een knoop in je maag op de fiets naar een bijeenkomst of feestje waar je niemand kent. Onzeker of je wel in de smaak valt en of je geen modderfiguur slaat. Ook de eerste keer in de raadszaal kan in potentie zo’n ervaring zijn. Maar dat hoeft gelukkig niet. Inmiddels ervaren PvdA-politici vertellen over hun eerste stappen in de lokale politiek. Ook met hulp van je fractiegenoten én van het CLB blijft het eng, maar alleen ben je niet.
Beter politiek actief dan boos langs de zijlijn
Wanda Ottens
Fractievoorzitter in Heerenveen
Je bent fractievoorzitter in Heerenveen. Jullie hebben het goed gedaan bij de gemeenteraadsverkiezingen, toch?
Beter politiek actief dan boos langs de zijlijn
‘Zeker. We zijn de grootste geworden in Heerenveen en hebben een zetel winst geboekt. Van zes naar zeven. Echt heel goed nieuws en een mooi uitgangspunt voor de coalitieonderhandelingen.’
Wanneer en waarom ben je actief geworden voor de PvdA?
‘In 2010 werd ik lid van de partij en van 2011 tot 2018 ben ik Statenlid geweest in de provincie Fryslân. Daarna maakte ik de overstap naar de gemeente, omdat ik graag nog dichter bij mensen wilde staan en concreet iets voor hen wilde betekenen.’
Waarom werd je politiek actief?
‘Ik werd actief in de partij omdat ik vond dat het politieke landschap verhardde. Je kan je daar als buitenstaander wel aan gaan ergeren, maar iets doen leek me beter. Toen heb ik gebeld en ben ik actief geworden.’
Voelde je je welkom in de partij nadat je lid was geworden?
‘Ja heel erg. Heerenveen heeft een hele sterke afdeling. Ik werd op een zondag gebeld en ze vroegen of ik niet meteen langs wilde komen bij de evaluatie van de campagne. Dat deed ik en daar was iedereen. Vervolgens nam de toenmalige wethouder me mee naar allerlei bijeenkomsten. Dus ja, ik voelde me heel erg betrokken. Op hun advies ben ik toen de Staten in gegaan.’
Wat zou je nieuwe raadsleden willen adviseren voor hun beginperiode?
‘Zoek in je fractie mensen op die ervaren zijn en zorg dat je van hen leert. Toen ik in de Staten zat had ik twee heel ervaren fractiegenoten. Ik stapte naar ze toe om te vragen of ze mee wilden lezen en mee wilden kijken. Dat moet je wel zelf even vragen, maar dat vinden mensen ontzettend leuk om te doen.
Neem dus zelf initiatief en neem de tijd. Het kost jaren voor je het politieke vak onder de knie hebt. En nog een tip: doe zoveel mogelijk mee aan de opleidingen van het CLB.’
Wat heb je geleerd van de CLB-opleidingen?
‘Nuttige inhoudelijke en procedurele kennis. Maar het is ook gewoon goed om je collega-PvdA’ers uit de rest van het land te ontmoeten. Dan was er bijvoorbeeld een bijeenkomst in Utrecht en daar kwam je dan iemand uit Zuid-Holland tegen die met hetzelfde probleem bezig was als jij. Dan kun je met elkaar kennis uitwisselen en ook van andere fracties leren. Dat het CLB voor die verbinding zorgt, is echt heel fijn.’
Zou je zelf met de kennis van nu iets anders hebben gedaan in je eigen beginperiode?
‘Achteraf denk ik: had ik me nou maar niet zo vaak druk gemaakt. In de Staten kwamen er termen langs, waarvan ik niet eens wist wat ze betekenden, en procedures, die omslachtig waren. Met name in het eerste jaar dacht ik soms: ben ik hier wel geschikt voor?’
Maar dat was dus onterecht?
‘Ja. Je moet niet te kritisch op jezelf zijn, gewoon tijd nemen om het te leren en dichtbij je politieke waarden blijven. Dat proces kan prima vier jaar duren. Het komt goed. Je moet geduldig zijn, veel initiatief nemen en dan werkt het gewoon. Als je je inhoudelijk goed voorbereid en vaker de processen meemaakt, dan valt het kwartje uiteindelijk vanzelf.’
Voelde als een warm bad
Josh Tepper
Raadslid in Veendam
Wanneer ben je actief geworden voor de PvdA?
‘Dat was zo’n tien jaar geleden. Ik werd lid en binnen twee weken had ik de fractievoorzitter van de plaatselijke afdeling bij me thuis zitten, die vroeg naar mijn ambities.’
En toen?
‘Vervolgens heb ik de cursus lokale politiek gevolgd van de gemeente. Daarna kwam ik op de lijst, werd ik campagnecoördinator en de rest is geschiedenis. Ik zit nu zo’n 2,5 jaar in de raad en kwam er tussentijds in dus.’
Vond je je binnenkomst bij de PvdA een warm bad?
‘Jazeker. Ik kende niemand natuurlijk, maar ik ontmoette mensen die hetzelfde in het leven staan als ik en die vergelijkbare ideeën hebben over hoe de wereld ingericht zou moeten worden.’
En raadslid worden: was dat in die beginperiode wat je er van verwacht had?
‘Eigenlijk wel, want ik liep al lang mee met de fractievergaderingen. Ik was steunfractielid en zat ook al in de commissies. Dus ik was niet echt verrast.’
Als je geen burgerraadslid was geweest, had je het raadlidmaatschap in het begin dan lastiger gevonden denk je?
‘Ik denk het wel, vooral hoe procedures en vergaderingen werken. Dat je in een commissie alleen maar technische vragen stelt en je je politieke kruit nog even droog moet houden. Hoe het reglement van orde werkt, dat is allemaal relevant.’
Hoe belangrijk is dat?
‘Erg belangrijk. Anders weet je niet wanneer je iets mag of kunt doen, of je een motie of een amendement in kunt dienen. Dan begin je al met een achterstand.’
Zijn er dingen die je met de kennis van nu anders gedaan zou hebben?
‘Nee, absoluut niet. Ik zou er met net zoveel enthousiasme in zijn gevlogen. Ik ben iemand van de straat, ik ben bouwvakker. Wat recht is, is recht, wat krom is, is krom. Zo zit ik ook in de gemeenteraad. Wat ik nu doe, zou ik over twintig jaar nog steeds hetzelfde doen.’
Welke tips zou je nieuwe raadsleden die deze week worden verkozen mee willen geven?
‘Wees niet zenuwachtig. Doe mee, verzet je tegen onrecht en wees niet bang. Iedereen moet door de zure appel van de eerste keer heen. Doe wat goed voelt voor jou. Vertel wat je denkt en vindt. Een ander kan het daar mee eens zijn of niet, dat merk je dan wel.’
Zijn er nog valkuilen?
‘Dat valt in de gemeentepolitiek wel mee denk ik. Je helpt zelfs mensen van andere partijen hier. Dus nee, ik zie ze niet.’
Gun jezelf de tijd
Arjen van Drunen
Wethouder in Breda
Wat is jouw rol momenteel in de partij?
‘Ik was tot aan de gemeenteraadsverkiezingen lijsttrekker en wethouder in Breda. We zijn ontzettend blij hier, want we hebben stemmen gewonnen, terwijl we vier jaar geleden tegen de trend in óók al gelijk gebleven waren. We houden onze vier zetels gelukkig vast.’
Hoe lang ben je al actief binnen de PvdA?
‘Sinds mijn achttiende. Ik ben nu 28, dus ruim tien jaar. Ik zat op de middelbare school, was geïnteresseerd in politiek en de PvdA sloot het beste aan bij mijn gedachtengoed.’
En meteen actief geworden?
‘Toen ik lid werd, had ik geen intentie om zelf actief iets te gaan doen. Ik wilde vooral mijn steun uitspreken. Maar al snel belde de afdelingsvoorzitter, die vroeg of ik eens wilde komen praten en of ik niet eens bij een fractievergadering aan wilde sluiten. Van het een kwam het ander. Ik werd actief, werd raadslid in Breda en toen Miriam Haagh vertrok, werd ik wethouder.’
Werd je in het diepe gegooid toen je raadslid werd?
‘Nee, ik volgde de fractie al wel en er waren mensen die me echt vooruit hielpen. Ook nu hebben we weer een club mensen die de nieuwkomers op gang helpen.’
Wat was je belangrijkste les in de beginperiode van je raadslimaatschap?
‘Gun jezelf de tijd. Het is heel verleidelijk om gelijk te proberen overal je stempel op te drukken.’
Ook nu met de coalitieonderhandelingen?
‘Nee, dan is als partij je stempel drukken natuurlijk wel belangrijk. Maar nadat het coalitieakkoord gesloten is, is het echt belangrijk om jezelf de tijd te gunnen om diep geworteld te raken in je gemeente. Als het goed is, ben je dat natuurlijk al, maar je echt onderdompelen is wel belangrijk.’
Waarom vind je dat zo belangrijk?
‘De PvdA haalt hier in Breda een heel goed resultaat als je dat afzet tegen veel andere steden. 10,1% heeft hier op de PvdA gestemd. Meer dan dat je in veel andere steden ziet. Zo’n uitslag krijg je niet door de beste raadsvragen te stellen.’
Hoe dan wel?
‘Bijvoorbeeld door bij veel organisaties langs te gaan en te luisteren. Verkondig niet meteen je mening, maar luister. We zijn ontzettend van de inhoud bij de PvdA, maar daarmee alleen win je niet per se verkiezingen. Je moet inhoud kunnen verbinden met wat belangrijk is voor je gemeente en kunnen laten zien wat je voor mensen concreet betekent. Daar heb je anderen voor nodig. Je moet zorgen dat je de nummers van iedereen die er toe doet in je telefoon hebt. Dat is beter dan meteen tien setjes vragen stellen.’
Zijn er nog andere tips die je mee zou willen geven?
‘Luister ook naar partijen die niet dezelfde mening hebben als jij. Je kunt het oneindig oneens zijn met iemand, maar je kunt wel kijken wat iemand drijft. Bijvoorbeeld: als iemand van het CDA een ideologische speech houdt, durf dan goed te luisteren. Daar leer je zelf ook van en dat helpt je weer verder.’
Bijschrift afbeelding: PvdA Breda
Afbeelding: Facebook Arjen van Drunen
