Heen en weer, heen en weer. Die woorden komen steeds vaker bij me op. Heen en weer geslingerd worden tussen vreugde en spijt, tussen angst en hoop, tussen ongeduld en het kan niet lang genoeg duren.
Dat heen en weer slingeren duurt al een poosje. Het begon na de verkiezingsuitslag, alweer zo’n 24 weken geleden. Aan de ene kant enorm blij met onze winst van acht zetels en aan de andere kant compleet uit het veld geslagen door de winst van extreemrechts.
Dat gevoel van heen en weer geslingerd worden duurt ook maar voort. Zeker als je kijkt naar de formatie. Aan de ene kant duren die onderhandelingen over een nieuwe regering veel te lang en ligt er gewoon veel te veel stil. Aan de andere kant is het toch ook wel heel erg fijn dat deze formerende partijen er niet uit zijn en nog niet regeren. Dat kan immers wel eens veel erger worden dan de stilstand van nu.
Veel meer mensen hebben last van het gevoel heen en weer geslingerd te worden. Neem de politiek commentatoren. Op dezelfde dag lees je in dezelfde krant dat de PVV, BBB, VVD en NSC er bijna uit zijn, een pagina verder dat de formatie op springen staat. Kijk je ’s avonds naar een van de talkshows, hoor je exact hetzelfde. Ook zij weten het niet meer en analyseren inmiddels hun eigen analyses kapot.
Daar houdt het niet op. We weten wel dat de partijleiders in de Kamer blijven als deze partijen eruit komen en een regering gaan vormen. Maar wie wordt dan de premier? Hier worden we opnieuw heen en weer geslingerd tussen hoop en vooral grote, grote vrees. Fred Teeven? Mona Keijzer? Of toch het orakel uit het Noorden, Johan Remkes?
Het nadenken over deze vraag veronderstelt wel dat men eruit is en er een regeerakkoord dreigt. Maar dat weten we niet. Ook hier worden we heen en weer geslingerd. Dit keer tussen het positivisme van Dilan Yeşilgöz, Caroline van der Plas en Geert Wilders tegenover het afhoudende van Pieter Omtzigt. Hij is zijn twijfelende zelf en houdt zijn kaarten angstvallig tegen de borst.
En was het ‘lekken’ van de teksten over asiel nou een ‘geinig’ communicatiegrapje van Gidi Markuszower of een voorbedachte stunt van Geert himself. Toegegeven, die poortjes in het Tweede Kamergebouw haperen met regelmaat, maar het schutterige optreden had toch ook wel iets weg van een slechte uitvoering van een pantomime voorstelling. Het ‘ik heb mijn excuses aangeboden’ van Geert kwam er niet heel erg schuldbewust uit. Ook hier weten we niet wie we moeten geloven, de cynici die praten over een vooropgezet plan of de goedgelovigen die zeggen dat het echt per ongeluk was.
Wat in ieder geval niet per ongeluk is, is de inhoud van de tekst. ‘Het strengste toelatingsregime voor asiel en het omvangrijkste pakket voor grip op migratie ooit’ met tegelijkertijd miljarden aan lastenverlichting. Onrechtvaardig en onbarmhartig voor de vluchteling, maar wel goed voor de portemonnee van de kiezer. Zo doe je dat als populist. En dat leidt dan weer tot de vraag of Wilders al voorsorteert op nieuwe verkiezingen of dat dit echt een serieuze bouwsteen is waarmee iets moet worden doorbroken. In dat geval snappen we de twijfel van Omtzigt.
De informateurs weten het ook niet. Ook zij zwalken heen en weer tussen ‘we zijn op de goede weg en komen er uit’ of ‘we weten niet of dit leidt tot een goede afloop’. Alleen weten wij dan weer niet wat de informateurs bedoelen met ‘een goede afloop’. Is dat dan een regering met deze vier partijen of is het een goede afloop als de onderhandelingen mislukt zijn. Misschien weten we volgende week meer.
