De verlofregeling voor raadsleden wordt (eindelijk) gemoderniseerd. Dat signaleert senior beleidsmedewerker Ton Langenhuyzen die het nieuws in de Tweede Kamer op de voet volgt voor Lokaal Bestuur. Hij ziet ook dat de inspanning van Mohammed Mohandis om het schoolzwemmen terug te brengen een lange adem vergt.
Het aantal kinderen met een zwemdiploma neemt al jaren af. Er zijn nu twee keer zoveel kinderen zonder diploma dan in 2018. Dat is geen luxeprobleem. Er verdrinken in Nederland jaarlijks ongeveer honderd mensen, blijkt uit CBS-cijfers. Als de zwemvaardigheid achteruitgaat, is het risico groot dat dit aantal gaat stijgen.
Mohammed Mohandis maakt zich al een hele tijd zorgen over deze ontwikkeling. Hij heeft zelf pas zijn zwemdiploma gehaald. Niet alleen omdat het voor hemzelf van belang is, maar ook om te benadrukken hoe belangrijk dit voor anderen is.
Nu kan Mohandis die benodigde zwemlessen prima zelf betalen, maar een kwart van de ouders met een lager inkomen brengt hun kinderen vanwege de oplopende kosten niet meer naar zwemles. Reden voor Kamervragen aan staatssecretaris Vincent Karremans van Volksgezondheid, Welzijn en Sport.
De staatssecretaris is met Mohandis van mening dat ieder kind in ons land de mogelijkheid moet hebben om te leren zwemmen. Ook maakt hij zich net als Mohandis zorgen over het gegeven dat het aantal kinderen zonder zwemdiploma toeneemt. En als ouders de zwemles voor hun kinderen niet kunnen betalen, wil de staatssecretaris ook nog bevorderen dat ouders beter gebruik gaan maken van de bestaande gemeentelijke regelingen om zwemles te kunnen betalen. Hierbij houdt het dan ook wel voorlopig op.
De staatssecretaris verwijst naar de ouders die er in eerste instantie verantwoordelijk voor zijn dat hun kinderen leren zwemmen. Wat de impact van de aangekondigde btw-verhoging op sport voor de gemiddelde prijs en daarmee de toegankelijkheid van zwemles wordt, vindt de staatssecretaris lastig in te schatten. Volgens hem is er geen ruimte om 3,5 miljoen tot 10 miljoen euro vrij te maken om het zwemdiploma A voor alle 6-jarigen in armoede te vergoeden.
Om te kunnen voldoen aan de motie van Van Nispen (SP) en Mohandis om het schoolzwemmen weer in het voeren, wordt over verschillende scenario’s nagedacht. Dat schiet dus allemaal niet op. We zien de resultaten van dit gedraal met vrees tegemoet in toekomstige CBS-cijfers.
Verlofregeling raadsleden
Het ambt van raadslid vraagt veel. De combinatie van raadslidmaatschap met een baan of studie vergt flink wat tijd en inspanning en neemt niet zelden een flinke hap uit je privéleven. Daartegenover staat een financiële vergoeding die niet of nauwelijks recht doet aan de belasting en het tijdsbeslag. Tel daarbij op het – ook op lokaal niveau – vaak ruige, of zelfs onveilige politieke klimaat en dan mag het geen wonder heten dat steeds meer raadsleden twijfelen of zij zich verkiesbaar stellen voor de gemeenteraadsverkiezingen van 2026.
Idealisme en je willen inzetten voor de publieke zaak wordt minder aanlokkelijk als het raadslidmaatschap onaantrekkelijk is. Eenvoudig is het niet om daar iets aan te veranderen. Veel van de genoemde keerzijden van het raadslidmaatschap zijn moeilijk te beïnvloeden vanuit de landelijke politiek.
Anders is dat als het om de verlofregeling voor raadsleden gaat. Die regeling is toe aan herziening. Het vorige kabinet stemde in met modernisering van de verlofregeling voor burgemeesters en wethouders. Zij moeten verlof gaan krijgen zoals dat al in de Verlofregelingen Wet arbeid en zorg (WAZO) voor werknemers is geregeld. Voor deze lokale bestuurders worden uitbreidingen van het geboorteverlof, adoptieverlof, pleegouderverlof en mantelzorgverlof voorbereid.
De vorige minister van BZK, Hugo de Jonge, wilde deze herziening niet ook voor raadsleden invoeren. Niet wenselijk, vond hij, omdat volksvertegenwoordigers op grond van een persoonlijk kiezersmandaat worden gekozen. Dan zou het voor verlof aan- en aftreden ten koste gaan van de herkenbaarheid en het aanzien van de volksvertegenwoordiging, aldus De Jonge.
Glimina Chakor was en is het daarmee niet eens. In navolging van de Nederlandse Vereniging voor Raadsleden, verschillende gemeenteraden en het Adviescollege Rechtspositie Politieke Ambtsdragers, pleit Chakor voor modernisering van de verlofregeling voor raadsleden.
Zij heeft samen met Inge van Dijk (CDA) een motie ingediend waarin de regering tot die modernisering wordt opgeroepen. De motie is met alleen een tegenstem van de PVV, aangenomen.
De huidige minister van BZK, Judith Uitermark, is positief over de motie. Zij gaat werken aan een wet die ook de verlofregeling voor raadsleden moderniseert.
