De problemen in de jeugdzorg worden steeds nijpender, maar de lobby van gemeenten voor meer geld bij minister Hugo de Jonge (CDA) wil nog niet echt vlotten. Daarom besloten de Provinciale Staten van Gelderland onlangs dat ze hun gemeenten gaan helpen. Fractievoorzitter en lijsttrekker bij de komende verkiezingen Peter Kerris nam met een motie het initiatief.
Wacht even, is de jeugdzorg niet weggehaald bij de provincie en overgeheveld naar de gemeenten?
‘Ja, dat gaan we natuurlijk niet terugdraaien. We zijn ook geen pinautomaat, maar we hebben wel de verantwoordelijkheid om te kijken of gemeenten hun taken nog aan kunnen. Preventief toezicht heet dat. Met de motie hebben we specifiek ingezoomd op de jeugdzorg. In welke gemeenten gaat het waarom mis? En dan blijkt dat het toegezegde geld vanuit de VNG bij lange na niet voldoende is. Veel gemeenten vielen buiten de boot en de gemeenten die wel wat ontvingen, kregen niet genoeg. ‘
Is het zo erg?
‘Waar je ook kijkt, zijn problemen. Het maakt eigenlijk niet uit of een gemeente groot of klein is, en welke kleur het college heeft. Gemeenten die hun begroting op orde hebben, kennen vaak wachtlijsten en colleges die iedereen willen helpen, kampen met enorme tekorten. Het onderliggende probleem is echt financieel. Er moet meer geld komen van het Rijk en wij gaan daarbij helpen.’
Kunnen we niet veel beter die hele decentralisatie gewoon terugdraaien?
‘Als provincie deden we het inderdaad niet slecht. Toch vind ik niet dat we terug moeten. Juist als het gaat om zaken als de sociale zekerheid en zorg is het belangrijk dat je als burger de overheid makkelijk kan benaderen. En dan kom je uit bij de gemeente. Dus de beweegredenen achter de decentralisatie waren goed. Je ziet ook dat het werkt. Een gedeelte van het financiële tekort zit hem erin dat de hulpvraag toeneemt. Doordat we het meer in de samenleving hebben georganiseerd, komen we ook meer gevallen naar boven. Daar moet je wat mee en dat kost geld.’
Maar je hoort toch ook vaak dat gemeenten niet precies weten wat ze doen?
‘Ik weet niet hoe dat in andere provincies zit, maar hier in Gelderland speelt dat niet zo. In 2014 hebben we besloten om de overgang naar de gemeenten via een warme overdracht te doen. Dat betekende dat we vanuit de provincie al onze kennis hebben gedeeld met de Gelderse gemeenten. Provinciale ambtenaren hebben hun gemeentelijke collega’s echt goed begeleid.
Tegelijkertijd hebben we als provincie gezegd dat we bij eventuele problemen niet weg zullen kijken. Daarin bevind je je wel een beetje in een grijs gebied. Helpen moet geen bemoeien worden. Door nu samen op te trekken, hebben we daar een mooie middenweg voor gevonden. ’
Je kreeg in de Staten bijna unanieme steun voor je motie, terwijl het toch wel politiek gevoelig ligt. Hoe heb je dat voor elkaar gekregen?
‘Alleen de SGP en de PVV stemden uiteindelijk tegen en ook de gedeputeerde was in het begin sceptisch. Die was bang voor een hellend vlak. Dat het binnenkort weer op ons bordje ligt, als we ons er tegenaan bemoeien. Maar we hebben hem en de andere partijen overtuigd door het in te steken vanuit het preventieve toezicht en de historische betrokkenheid die we hebben bij de jeugdzorg. Van “we zouden niet wegkijken”, dus we moeten nu iets doen om die kinderen en jongeren verder te helpen.’
Wil je ook in jouw provincie samen optrekken richting Den Haag? De motie van Peter Kerris vind je hier.
Afbeelding: Shutterstock