Uit de Kamer.
Nu het stof van de gemeenteraadsverkiezingen langzaam neerdaalt en de eerste colleges gevormd worden, is het zaak om vooruit te kijken. Wat staat er de komende tijd op de agenda? Lokaal, maar natuurlijk ook landelijk. Want of je het nu wilt of niet: wat in Den Haag besloten wordt, bepaalt voor een groot gedeelte de lokale bewegingsruimte. Senior beleidsmedewerker Ton Langenhuyzen bespreekt drie thema’s die de komende tijd aan het Binnenhof spelen.
Georganiseerde criminaliteit
De tijd dat de zware criminaliteit vooral in de grote steden geconcentreerd was, is al lang voorbij. In vrijwel iedere gemeente spelen problemen rond drugscriminaliteit, witwassen en het sjoemelen met vastgoed. En helaas zoekt (en vindt) de onderwereld ook steeds vaker de weg naar boven. Dat varieert van het inschakelen van financiële dienstverleners, schimmige vastgoedtransacties tot en met het intimideren van lokale bestuurders.
De georganiseerde misdaad schaakt op vele borden, dus de aanpak moet dat ook doen. Gelukkig worden dit soort problemen nu niet alleen maar via de justitiële keten van politie, openbaar ministerie en strafrechter aangepakt. Er is sprake van een geïntegreerde aanpak met veel spelers. Naast het strafrecht spelen ook de Belastingdienst, bijzondere opsporingsdiensten als de FIOD en niet in de laatste plaats het lokale bestuur een belangrijke rol.
De wet Bibob is niet altijd toereikend
Het zijn namelijk vaak bestuurlijke beslissingen die vermenging van boven- en onderwereld voorkomen. Denk daarbij aan het beoordelen of bij de aanvraag van vergunningen voor drank- en horeca, seksbedrijven of een coffeeshops de aanvrager wel integer is.
Hiervoor is de wet Bibob in het leven geroepen. Een aantal burgemeesters vindt die wet echter ontoereikend. Ze hebben in wat ze zelf noemen ‘een proeve van wetgeving’ een aantal wensen neergelegd. Zo willen ze dat er meer uit de Bibob-onderzoeken gepubliceerd en gedeeld mag worden. Op die manier kan bijvoorbeeld voorkomen worden dat constructies met stromannen onbekend blijven.
Daarnaast willen de burgemeesters dat Outlaw Motorcycle Gangs (OMG’s) via het bestuur verboden kunnen gaan worden. Op dat punt heeft Kamerlid Attje Kuiken het voortouw genomen met een initiatiefwet. De minister moet de bevoegdheid krijgen OMG’s te verbieden. De rechter kan dat verbod dan achteraf toetsen.
De ‘Proeve van wetgeving’ kent verder nog aanbevelingen op het gebied van een betere informatiedeling; betere wettelijke mogelijkheden om crimineel vermogen af te pakken en de opbrengst in een ondermijningsfonds te stoppen; verruiming van de mogelijkheid van de inzet van boa’s en tal van andere punten. Voor de minister van Justitie en Veiligheid is het dan ook een bouwsteen voor de ondermijningswetgeving waar hij zelf mee bezig is.
Wonen
Een ander belangrijk thema bij de gemeenteraadsverkiezingen was de woningmarkt. In veel gemeenten zijn te weinig betaalbare koopwoningen en voor sociale-huurwoningen zijn de wachtlijsten vaak te lang. Met een initiatiefwet willen Henk Nijboer, Linda Voortman (GroenLinks) en Sandra Beckerman (SP) voorkomen dat het aantal sociale woningen verder afneemt.
Als er niks gebeurt, zullen er de komende jaren minimaal 75.000 sociale huurwoningen verdwijnen
Dat is hoog nodig, want zonder de initiatiefwet zullen er door sloop en verkoop de komende tijd minimaal 65.000 en maximaal 300.000 woningen zullen verdwijnen. Nijboer wil voorkomen dat door sloop en verkoop de woningvoorraad van corporaties afneemt. Woningcorporaties mogen in zijn voorstel alleen slopen en verkopen als daar nieuwbouw of de aankoop van andere sociale huurwoningen tegenover staat. Op die manier neemt de woningvoorraad van corporaties per saldo niet af. Voor krimpgemeenten kan een uitzondering worden gemaakt. Het is de bedoeling dat de minister op verzoek een besluit kan nemen een gemeenten uit te zonderen van de hoofdregel. De behandeling van het initiatiefwetsvoorstel in de Tweede Kamer moet nog beginnen.
Klimaatbeleid
Eind 2015 werd het klimaatakkoord van Parijs getekend. Een historische gebeurtenis, waar ook Rutte III zich aan heeft gecommitteerd. Het kabinet wil dat Nederland in 2030 49% minder broeikassen gaat uitstoten. De precieze invulling is nog niet bekend, maar duidelijk is dat minister Wiebes een nieuw Klimaatakkoord wil gaan sluiten. Hierin moeten alle relevante partijen afspraken maken over concrete maatregelen voor energiebesparing en de overgang van fossiele naar duurzame energie.
De doelstellingen zijn er, nu nog de plannen
Lokale overheden spelen daarbij een belangrijke rol. Veel gemeenten hebben voor zichzelf al klimaatdoelstellingen geformuleerd en voeren daar beleid op. Bijvoorbeeld door gebouwen van de gemeente energiezuiniger of –neutraal te maken. Maar om de nationale doelstellingen te halen is meer nodig. Als vertegenwoordiger van de gemeenten neemt de VNG deel aan onderhandelingen over het af te sluiten Klimaatakkoord. De afspraken voor maatregelen om de klimaatdoelstellingen te halen worden gemaakt aan vijf sectortafels, waarvan een over de gebouwde omgeving gaat.
De uitkomst van de onderhandelingen moet rond de zomer naar buiten komen. Nadat ook de Tweede Kamer er zich over heeft gebogen, zal duidelijk worden wat de opgaven voor de gemeenten zijn. Lees je hier alvast in.
Bijschrift afbeelding: PvdA, GroenLinks en SP willen dat tegenover iedere gesloopte sociale huurwoning een nieuwe sociale huurwoning staat
Afbeelding: Nationale Beeldbank
Contactgegevens:
T: 070-3182792
E: [email protected]
