Lokaal Bestuur
Voorbij het eigen gelijk: het klimaatpact in Den Haag

Afgezien van wat dwaallichten in het Witte Huis en een enkele klimaatsceptische columnist van Elsevier is iedereen het er wel over eens dat de aarde opwarmt en dat door de mens komt. De problematiek van de klimaatverandering vraagt natuurlijk om grote oplossingen. Met het akkoord van Parijs en de Klimaatwet van Samsom en Klaver zijn de eerste stappen gezet, maar wat kan je lokaal eigenlijk betekenen? In Den Haag hebben acht partijen een klimaatpact gesloten. Lobke Zandstra nam het initiatief en zette namens de PvdA haar handtekening.

Vertel, waarom hebben jullie dat klimaatpact gesloten?

‘Eigenlijk nemen we hiermee een voorschot op de komende collegeperiode. Tijdens de huidige periode hebben we met moties al het een en ander bereikt, maar soms bleek het strakke collegeakkoord in de weg te zitten. De milieuzone mocht bijvoorbeeld niet worden uitgebreid, omdat de VVD daar mordicus tegen was. Door ruim voor de campagne een aantal verregaande afspraken en uitgangspunten op papier te zetten, kunnen we dat de volgende keer voorkomen.’

Maar de VVD heeft zich toch ook aangesloten bij het klimaatpact? Zijn ze ineens van mening veranderd?

‘Nee dat niet, de term “milieuzone” is nog steeds te beladen. Maar ook de VVD is er inmiddels van overtuigd geraakt dat teveel uitstoot van vieze uitlaatgassen in bepaalde buurten problematisch is. Alleen hebben zij het niet over milieuzones, maar over differentiatie van het verkeer. Een onderscheid tussen vervuilende en schone auto’s dus. Moeten ze zelf weten natuurlijk, het gaat uiteindelijk om het resultaat en dat is dat de uitstoot van fijnstof in Den Haag de komende jaren beter kan worden teruggedrongen.

Uiteraard staan wij er wat anders in. GroenLinks en de PvdD hebben op sommige punten echt flink wat water bij de wijn moeten doen, en hebben ook al gezegd dat ze in hun eigen verkiezingsprogramma veel verder te gaan. Ook daar is niks mis mee. Wat we met het klimaatpact hebben willen bereiken is dat partijen over hun eigen schaduw heen zouden stappen. Dat is zeker gelukt. We hebben nu een paar mooie afspraken gemaakt die als basis voor de collegeonderhandelingen dienen. Want hoe de uitslag in maart ook zal zijn, in elk scenario zitten één of meerdere partijen van het pact aan de onderhandelingstafel.’

‘Dat acht partijen over hun eigen gelijk zijn heengestapt, is echt uniek.’

En tot die tijd de rit uitzitten?

‘Allesbehalve. Juist nu moeten we voorbereidingen treffen, zodat het volgende college meteen aan de slag kan. In de voorjaarsnota proberen we daarom een aantal punten uit het pact op te nemen. Zo willen we het tekort aan ambtenaren die gespecialiseerd zijn in duurzaamheid al voor de verkiezingen wegwerken. En gaan we nu toch echt de warmteregeling van Haagse huizen verduurzamen. We moeten van het gas af. Daar ligt echt een enorme uitdaging. Om de afspraken van Parijs waar te maken, moeten we per jaar 10.000 woningen anders gaan verwarmen. Dat dat tot nu toe niet is gelukt, ligt overigens niet aan politieke onwil. We weten gewoon nog niet precies hoe we dat voor elkaar gaan krijgen. Daar is uitgebreid onderzoek voor nodig. ’

Dat klinkt allemaal wel erg apolitiek, zijn er dan echt geen onderwerpen waar het knettert?

‘Die zijn er zeker. Een belangrijk onderdeel van verduurzaming is de aanpassing van ons eetpatroon. Kort gezegd: we moeten minder vlees en vis en meer vegetarisch gaan eten. Bij de gemeente willen we vegetarisch eten stimuleren. Daarom bieden we dat nu standaard aan. Je kan nog steeds vlees en vis krijgen, het is alleen niet meer de norm. 

Persoonlijk heb ik er niet zoveel problemen mee als de  bitterballen op de jaarlijkse gemeenteborrel van de vegetarische slager komen. Je proeft het verschil nauwelijks. Toch levert zoiets een hoop gedoe op. Zodra je aan iemands dagelijkse stuk vlees komt, raak je een gevoelig snaar. Daarom moet je niet te overhaast handelen en proberen mensen te verleiden.

Daarin ligt echt een belangrijke taak voor de gemeente. Als wij ons hier niet hard voor maken, blijft het liggen. Binnenkort willen we bijvoorbeeld in gesprek met horeca-eigenaren over hoe vegetarische gerechten een betere plek op het menu kunnen krijgen. Misschien gaan we zelfs een vegetarische proeverij voor ze organiseren. Hiermee proberen we de verduurzaming in Den Haag concreet vorm te geven. En of je het nu wilt of niet: dat lukt alleen met elkaar. Alleen al daarom is het zo belangrijk dat acht partijen hun eigen stokpaardjes opzij hebben gezet.’

In jouw gemeente ook een klimaatpact sluiten? Lees het Haagse klimaatpact hier, en begin voordat de campagne losbarst en er geen compromissen meer mogelijk zijn.

 

Afbeelding: Nationale Beeldbank