Ongeveer een jaar geleden kwam het verzoek van het college. Of stadsdeel Nieuw-West 580 wooncontainers voor jonge statushouders wilde plaatsen op het voormalige sportterrein Riekerhaven. Ingeklemd tussen de A4 en A10 en voor Amsterdamse begrippen mijlenver verwijderd van de bewoonde wereld lijkt het niet meteen de uitgelezen locatie om gevluchte jongeren in de samenleving te laten integreren. Bovendien kent Nieuw-West net als de rest van Amsterdam een tekort aan betaalbare huurwoningen. Voor jongeren is het lastig, zo niet onmogelijk, om snel iets te vinden.
Als stadsdeelvoorzitter heeft Achmed Baâdoud maar beperkte mogelijkheden. Het beleid wordt in de Stopera bepaald. Dat weerhield hem er echter niet van om zijn rug recht te houden. 580 containerwoningen in de Riekerhaven prima, maar dan moest de helft wel naar jongeren en studenten uit Nieuw-West gaan. ‘Voor het draagvlak in de buurt, zeker. Bewoners hadden het echt niet gepikt als ineens honderden statushouders een huis hadden gekregen, terwijl zij op de wachtlijst zouden zijn blijven staan. Daarbij ben ik er heilig van overtuigd dat je de integratie en acceptatie bevordert als mensen met elkaar in contact komen. Polarisatie ontstaat vooral door onbegrip en onbegrip door onwetendheid.’
Baâdoud: ‘Onbegrip ontstaat door onwetendheid.’
Wie met elkaar een dak deelt, creëert begrip voor elkaar, denkt Baâdoud. ‘Daarom hebben we er bij Startblok Riekerhaven ook voor gekozen om statushouders, studenten en jongeren samen in een woning te plaatsen. Dus twee studenten, één statushouder of andersom.’ Voorzieningen zoals de badkamer en woonkamer worden net als in een regulier studentenhuis gedeeld. En daarnaast worden nieuwe bewoners aan een selectie onderworpen. Geen sterke verhalen opdissen tijdens een hospiteerborrel, maar een serieus gesprek met de begeleiders van jongerenhuisvestingorganisatie Socius. ‘Geheel vrijblijvend is het inderdaad niet. Alle nieuwe bewoners – studenten en statushouders – moeten gemotiveerd zijn om met elkaar dingen te ondernemen. Gedrevenheid is een belangrijke randvoorwaarde. Ook statushouders zijn daarop geselecteerd. Vluchtelingen die niet enthousiast zijn en liever op zichzelf wonen, volgen een ander traject.’
Tegenover de relatief lage huur staan dus verplichtingen. ‘Iedere verdieping heeft een floormanager van Socius. Die stelt een programma samen, waar iedere bewoner aan mee moet doen. Denk aan een keer in de week een wandeling met elkaar. Ik hoor geen klachten. Spanningen tussen de bewoners zijn er eigenlijk niet en we hebben inmiddels een behoorlijke wachtlijst.’ Nieuwe projecten staan daarom op stapel. Voor jongeren, maar ook voor gezinnen. ‘De gezinsaanpak verschilt natuurlijk wel van Startblok Riekerhaven, maar het idee, dat iedereen door elkaar woont en leeft, blijft.’
Win-win
Langs elkaar heen leven is er niet bij. ‘Jongeren en studenten uit de buurt leren Arabisch en statushouders raken bekend met de normen en waarden. Er is echt sprake van een positieve wisselwerking. 241 van de 270 statushouders leveren inmiddels een bijdrage aan de samenleving. Zij zijn actief als vrijwilliger, studeren of hebben zelfs een betaalde baan. En andersom werkt het ook. Jongeren die om wat voor reden dan ook gestopt zijn met hun studie, pakken de draad weer op of vinden een baan. ’
Nieuw-West als spil in de metropoolregio
Anders dan vaak gedacht ligt Nieuw-West niet aan de rand – ‘buiten de ring’ – van de hoofdstad, maar is het stadsdeel het middelpunt van de regio, bezweert Baâdoud. ‘In het noorden de haven, het oosten de binnenstad, het zuiden Schiphol en niet te vergeten een bloeiende middenstand hier in de wijk zelf. Werkgelegenheid genoeg. Positieve discriminatie doen we niet aan. Net als bij de huisvesting proberen we zo min mogelijk onderscheid te maken tussen statushouders en Amsterdammers. Iedereen hoort erbij en draagt bij.’
Nieuw-West: centrum metropoolregio
Dat er in Nieuw-West 165 nationaliteiten rondlopen, ziet de stadsdeelvoorzitter als een kracht. ‘Veel inwoners van Nieuw-West delen ervaringen met de statushouders, zijn soms zelf ooit vluchteling geweest en kunnen zich daarom beter in hun leven verplaatsen.’ Hij is het dan ook niet eens met mensen die zeggen dat een wijk als Nieuw-West al genoeg problemen heeft en de statushouders kan missen als kiespijn. ‘Ja, we hebben groepen die overlast veroorzaken. Veel jongeren staan hier voor de keuze tussen school, werk of cel. In het verleden kozen een hardleerse groep voor het laatste. Maar die groep wordt echt steeds kleiner. We hebben vier overlastgevende groepen. Nog steeds teveel natuurlijk, maar een aantal jaar terug waren het er 22.’
Het is de kunst om jongeren perspectief te bieden. Met werk, maar ook met huisvesting zoals in de Riekerhaven. ‘De positieve energie die van Startblok uitgaat, leidt ertoe dat ondernemers hier nu eerder geneigd zijn om statushouders en jongeren een kans te geven. Dat is winst voor iedereen, lijkt me.’
Bijschrift afbeelding: Achmed Baâdoud op bezoek in Riekerhaven
Afbeelding: Amsterdam Nieuw-West
