Of je dromen nu heel groot of juist zeer bescheiden zijn, zonder hulp van buiten kom je er niet. Zeker als je maatschappelijk iets teweeg wil brengen, loop je al snel aan tegen de bureaucratie, te weinig kennis of geen netwerk. Om veertien idealisten op weg te helpen, begon de PvdA vorig jaar met Project 20. Met succes: ondanks corona en andere hobbels worden de dromen langzamerhand tastbaar.
We passen niet in één hokje
Amanda Schiltmans
Wil nieuwe woonvormen realiseren met Stichting Statiegeld op Jeugd
Wat is jullie droomproject?
‘Stichting Statiegeld op Jeugd wil nieuwe woonvormen realiseren door huizen van ouderen kadastraal op te splitsen. Door deze woningverdubbeling ontstaat woonruimte voor jongeren en zorgen we dat ouderen wat langer thuis kunnen wonen in hun huur- of koopwoning. Die zitten nu vaak alleen of met zijn tweeën in grote huizen, waarbij de kinderen de deur al uit zijn.’
Wat maakt het project zo bijzonder?
‘Het zorgt niet alleen voor meer woningen, maar de jongeren helpen ook de ouderen. Geen zorgtaken, maar bijvoorbeeld wel boodschappen halen, de ramen lappen en medicijnen halen. Als ze dat doen, sparen ze een deel van de huur bij de stichting. Later kunnen ze dit weer kunnen gebruiken als ze een eigen woning willen kopen. We kijken nog hoe dat het beste geregeld kan worden: het lijkt er op dat dit kan via de vrijwilligersregeling, zodat het fiscaal ook goed geregeld is.’
Wanneer zijn jullie begonnen en hoe ver zijn jullie?
‘Het idee is vijf jaar geleden ontstaan. De stichting is drie jaar geleden opgericht en we zijn nu twee jaar bezig met de eerste pilot. We zijn nog niet aan het verbouwen, want alle vergunningen zijn nog niet rond. Maar we maken mooie stappen.’
Een woning kadastraal splitsen gebeurt toch wel vaker?
‘Tot december 2017 mocht je woningen in onze gemeente bijvoorbeeld helemaal niet kadastraal splitsen. Daar zijn per gemeente eigen regels voor. Nu kan het wel, maar omdat het nog zo nieuw is, ziet men vooral bezwaren en niet de voordelen. Daarnaast is het de bedoeling dat de senior in de benedenwoning blijft en dat dat de woningcorporatie de bovenverdieping koopt en gaat verhuren. Ook daarvoor moet weer van alles geregeld worden. En over elke fase in het traject willen veel mensen meepraten.’
Waarom worden vooral de bezwaren gezien?
‘Door de tekorten op de woningmarkt zijn er veel huisjesmelkers, die woningen verkameren en voor veel geld verhuren of verkopen. Daardoor zijn gemeenten voorzichtiger geworden in kadastrale splitsingen. En bij splitsing heb je vaak ook te maken met regels over parkeren. Een woning in hier in Son en Breugel heeft bijvoorbeeld recht op twee parkeerplaatsen. Die moet je dan aanleggen. Tegen dat soort regels lopen we in de praktijk aan.’
Wat zou je daar aan kunnen doen om dat in de toekomst te verbeteren?
‘We zouden graag een keurmerk opzetten voor ons concept van duo-wonen, zodat gemeenten weten dat het bedoeld is voor uitbreiding van de sociale woningvoorraad en dat het niet gaat om financieel gewin.’
Welke ondersteuning biedt de PvdA?
‘Het netwerk en de ingangen die ze bieden helpt ons enorm. Daarnaast zijn er allerlei workshops geweest, waarin kennis en kunde wordt gedeeld over hoe je mensen kunt binden en bepaalde zaken op kunt zetten. De PvdA regelt dat we met mensen uit de andere projecten kunnen sparren en dat biedt weer veel nieuwe inzichten.’
Krijgen jullie ook steun van fondsen?
‘Dat is heel lastig. Ze vinden het weliswaar allemaal een goed en fantastisch idee, maar doordat ons project gaat over jongeren, ouderen, huisvesting, eenzaamheidsbestrijding én mantelzorg, passen we niet in één hokje. Daardoor past het niet in hun subsidiekader en lukt het ons elke keer niet om subsidie te krijgen. Kennelijk kan niemand buiten de hokjes denken.’
Hoe zouden PvdA-raadsleden en wethouders hierbij kunnen helpen?
‘Heel veel projecten hebben meerdere doelen. Probeer in de regels voor subsidieverstrekking vanuit de gemeente ook eens wat meer overstijgend na te denken. Dat hokjesdenken moet weg. Kijk wat er nódig is, naar de vraagkant dus, niet naar de aanbodkant.’
Zijn er veel woningen die je kunt ‘verdubbelen’?
‘Uit onderzoek blijkt dat bijvoorbeeld in Utrecht één miljoen vierkante meter in woningen leeg staat. In Zuid-Holland is dat zelfs zes miljoen vierkante meter. We hoeven niet alles vol te bouwen met nieuwe woningen, al dan niet ten koste van natuur en milieu. Het kan veel slimmer.’
‘Het moet van en voor Lemele zijn!’
René van der Linde
Wil met een coöperatie de buurtwinkel in Lemele (gemeente Ommen) heropenen
Wanneer is dit project begonnen?
‘Vorig jaar september. De buurtwinkel was toen ineens gesloten. Niemand had dat zien aankomen. En ik woon er nota bene maar 100 meter vanaf.’
En toen?
‘Ik was twee jaar daarvoor als plaatsvervangend commissielid in de gemeente Ommen gestart. Mijn portefeuille bevatte de leefbaarheid van kleine kernen en ik vond dit een mooi onderwerp om op te pakken. Met 1300 inwoners zou je een goed draaiende winkel moeten kunnen hebben. Toevallig kwam tegelijkertijd Project20 voorbij. Precies op het juiste moment.’
Wat ben je gaan doen?
‘Ik heb een plan opgesteld om een coöperatie op te richten. We gaan niet alleen een winkel openen, maar willen ook werken met streekproducten van boeren uit de regio. Voor een coöperatie zijn natuurlijk veel bewoners nodig. Het kost veel tijd en is soms best ingewikkeld. Project20 levert veel kennis en hulp.’
Lukt het?
‘Ja, we zijn op de goede weg, maar door de coronacrisis is er wel een beetje zand in de motor gekomen. Dat begon al met de locatie. De eigenaar van de gesloten winkel wil er namelijk een andere bestemming aan geven. Gelukkig hebben we hier een vakantiecentrum en hotel met grote ruimtes, die geschikt zouden zijn voor de coöperatie, en is de directeur enthousiast over onze formule.’
Hoe verleid je bewoners om mee te doen?
‘We willen een lidmaatschap dat zo goedkoop mogelijk is en kijken daarbij onder andere naar een vooraf gegarandeerde inzet. Bijvoorbeeld dat mensen voor € 20 per week inkopen het eerste jaar. In andere dorpen zijn ook buurtwinkels heropend, daar blijkt dat je dit bedrag ongeveer nodig hebt om te kunnen draaien.’
Krijg je nog meer hulp?
‘We hebben een subsidie aangevraagd bij de provincie om de startfase te financieren. De provincie is erg enthousiast. Dus dat is mooi, met die subsidie kunnen we bijvoorbeeld de winkel inrichten.’
Wanneer gaat de winkel open?
‘Dat is op dit moment wat lastig te zeggen. Corona heeft impact op de economie en dus ook op dat hotel, dat veel klandizie is kwijtgeraakt. We weten dus niet zeker of het daar wel kan. De eerstvolgende stap is nu een enquête over het draagvlak. Ons dorp heeft 400 huizen en ik verwacht dat we zo’n 85% mee kunnen krijgen. We gaan echt van deur tot deur. Het moet van en voor Lemele zijn!’
Meer gelijke kansen in het onderwijs
Sadia Ali
Wil tweetalige kinderen vooruit helpen in het onderwijs
Met welk project houd jij je bezig?
‘Ik begeleid vluchtelingen en alleenstaande ouders, waar ik tolkwerkzaamheden voor verricht, al langer. Het is belangrijk dat alle kinderen gelijke rechten en goed onderwijs krijgen. Ik wil graag op een meer structurele wijze ouders, waarvan Nederlands niet de moedertaal is, helpen om hun kinderen verder vooruit te helpen in het onderwijs. Meer inclusiviteit is daarbij echt de leidraad.’
Wat zijn de problemen waar ze tegen aanlopen?
‘Tweetalige kinderen worden vaak niet voorgelezen thuis. Ook kijken ze vaak geen Nederlandstalige televisie. Op school wordt bij kinderen, die Nederlands als moedertaal hebben, bij ontwikkelproblemen meteen onderzocht wat er aan de hand is. Bij tweetalige kinderen worden problemen echter toegeschreven aan taalproblemen, terwijl er meestal veel meer achter zit.’
Wat kun je hier aan doen?
‘Samen met anderen zijn we de kinderen al regelmatig gaan voorlezen. Met de ouders erbij, zodat zij er ook van leren.’
Hoort dat bij je Project20-inzet ook?
‘Nee, dat is wat structureler van aard. Aan Project20 heb ik meegedaan, omdat we een platform willen creëren waarmee we naar de gemeente of scholen kunnen stappen en zo een goede uitgangspositie hebben om problemen aan de kaak te stellen.’
Heb je wat aan het netwerk dat Project20 biedt?
‘Er zijn tot nu toe twee bijeenkomsten geweest, daarna kwam de coronacrisis helaas. Ik heb nu vooral nog behoefte aan één-op-één ondersteuning om plannen in elkaar te zetten om op structurele wijze iets te kunnen betekenen.’
Je woont in de gemeente Druten, helpen zij je ook met je plannen?
‘We sparren regelmatig met medewerkers van de gemeente. Dat gaat nu allemaal digitaal. Binnenkort kunnen er eindelijk weer gewone fysieke gesprekken plaatsvinden. Ik heb onze planning al aan hen verstuurd en ze zijn enthousiast. We hebben geld en fysieke ruimtes nodig om gesprekken met ouders te kunnen organiseren. Het lijkt er op dat de gemeente daar aan wil mee helpen.’
Beeld: PvdA Project 20
