Afvallen, meer bewegen, beter met je financiën omgaan. Aan het begin van het nieuwe jaar maken veel mensen goede voornemens. Naast persoonlijke intenties kan je ook maatschappelijk goede voornemens maken voor het nieuwe jaar. Wij vroegen aan drie bestuurders: wat zijn jouw professionele ambities voor 2025?
Jaap Stalenburg is Statenlid in de provincie Fryslân. Het prachtige landelijke gebied kent zo zijn eigen problemen. Serieuze landelijke aandacht daarvoor ontbreekt naar zijn mening – en waarschijnlijk herkenbaar voor andere bestuurders in landelijke gebieden – nog wel eens. Hij vreest de gevolgen van dat gebrek aan aandacht. Daarom gaat Stalenburg er een tandje bijzetten om Friese zaken onder aandacht te brengen van Kamerleden. Het Statenlid neemt zich voor om dit jaar nóg vaker naar Den Haag te gaan. ‘Ik woon in Heerenveen, de bakermat van de sociaaldemocratie, maar ik ben regelmatig in Den Haag om te praten met Kamerleden. Mijn doel: voorkomen dat de PVV bij de volgende verkiezingen in maart 2026 de grootste wordt in Heerenveen en andere Friese steden.’
Stalenburg is bang dat zelfs loyale Friese PvdA-kiezers overstappen naar de PVV. Zijn verklaring: ‘Wij zijn het contact met de kiezer kwijtgeraakt. In de campagnes praten we teveel met leden en bestuurders van onze partij in plaats van met kiezers. We moeten de aansluiting met gewone mensen verstevigen en behouden.’
Ik probeer Kamerleden de urgentie te laten voelen.
Jaap Stalenburg, Statenlid in Friesland
En dan toch praten in Den Haag? ‘Ik probeer Kamerleden de urgentie te laten voelen. We moeten ons als PvdA focussen op sociale issues. Mensen voelen zich in de kou gezet, juist buiten de Randstad. Noord Nederland lijkt het afvoerputje te worden van Haags beleid. De aanleg van de Lelylijn wordt voortdurend uitgesteld, door de bezuinigingen op onderwijs dreigt Leeuwarden Hogescholen te moeten sluiten, de regio vangt voortdurend de klappen op. Laten we juist investeren in het platteland, in sociaal beleid. In Friesland zitten nog teveel mensen werkloos thuis vanwege hun leeftijd of handicap.’
Werk aan de winkel
Werk aan de winkel dus in 2025. Stalenburg ziet het als een uitdaging. ‘Onze partij heeft de langste tenen van Nederland. Ik ben blij met de fusie met GroenLinks. Die club is wat activistischer dan wij. Ik heb goede besprekingen gevoerd met onder andere Jesse Klaver en we hebben ons voorgenomen om komend jaar gezamenlijk op te trekken: Raad, Staten en de Tweede Kamerfractie. Wij zijn niet vervelend in Friesland, maar een top down– benadering vanuit Den Haag werkt hier niet. Provinciale Staten heeft hier gezag, het wordt gevoeld als het Fries parlement. Met integrale communicatie en samenwerking bereik je meer.’
Een goed voorbeeld van samenwerking noemt Stalenburg het verzet tegen gaswinning in de Waddenzee. ‘We hebben daar met vereende krachten tegen gevochten en het plan is nu van de baan. Voorlopig.’
Beken weer laten meanderen
Iets meer naar het oosten toe gaat Anja Woortman zich dit jaar inspannen om de gesprekken met boeren vlot te trekken. Dat is nodig om de regio veiliger te maken voor de gevolgen van klimaatverandering. Woortman is dagelijks bestuurder van Waterschap Hunze en Aa’s.
Het waterschap beheert ruim 3500 kilometer kanalen en sloten in Oost-Groningen en Noordoost Drenthe. ‘Wij zorgen niet alleen voor schoon water, maar ook voor voldoende water in tijden van droogte en waterbergingen in natte periodes,’ zegt Woortman. ‘Een beek zoekt van nature zijn eigen slingerende weg door het landschap. Door ruilverkaveling in het verleden zijn veel waterlopen kaarsrecht getrokken.’
We willen minder zoet water naar zee afvoeren en bergingsgebieden inrichten die mogen overstromen.
Anja Woortman, lid Dagelijks Bestuur Hunze en Aa’s
Waterschap Hunze en Aa’s wil de rechte beken weer laten meanderen. Dat heeft een praktische reden: ‘Als een beek of riviertje kronkelend door het landschap stroomt, blijft het water langer in het gebied. Door de klimaatverandering zien we meer extremen die niet allemaal technisch op te lossen zijn. We willen minder zoet water naar zee afvoeren en bergingsgebieden inrichten die mogen overstromen. Bovendien is een meanderende waterstroom beter voor de natuur, zeker wanneer we er natuurvriendelijke oevers aanleggen. Planten zuiveren het water op een natuurlijke manier. We vervangen stuwen door vistrappen zodat er meer leven in en om het water komt.’
Gesprekken vlottrekken
Om van rechte beken langs boerengrond een natuurlijk kronkelend riviertje te maken, is meer ruimte nodig. Het Waterschap moet dus aankloppen bij de grondeigenaar.
Woortman: ‘Veel boeren staan hier positief tegenover, maar zij moeten wel worden gecompenseerd. Als je grond aankoopt van boeren, moet je geschikte ruilgrond aanbieden. We hebben al veel meters gemaakt, maar willen nog een groot aantal projecten uitvoeren. Daarvoor moeten we ruimtelijke keuzes maken en daarbij hebben we de provincies nodig. Helaas liggen de gesprekken nu stil, omdat er een andere politieke wind is gaan waaien.’
Een van Woortmans goede voornemens voor 2025 is het vlottrekken van die gesprekken. ‘Deze opgave in het landelijk gebied is een puzzel van verschillende belangen: de kwaliteit van het water, een klimaatbestendige inrichting, het aanleggen van meer natuur, bedrijvigheid en landbouw.’
Nog een goed voornemen: ‘Bij de waterschappen zit enorm veel kennis. Ik denk dat we die meer moeten inbrengen bij collega-overheden. Wij zijn als Hunze en Aa’s ook vertegenwoordigd in de Unie van Waterschappen die direct contact heeft met de minister. Ik merk dat er in de samenleving een verharding is in het debat. Mensen roepen veel en luisteren minder. Toch is er meer wat je deelt dan wat je scheidt. Laten we dat blijven opzoeken.’
Geen nieuwjaarsvoornemens, wel wensen
In het zuidelijke Breda maakt burgemeester Paul Depla eigenlijk geen goede voornemens voor het nieuwe jaar. ‘Dat doe ik eerder aan het begin van het nieuwe politieke seizoen, in september. Dan heb ik de zomervakantie om er rustig over na te denken. Wat gaan we doen, wat wil ik bereiken?’
Aan het einde van het jaar is er voor een burgemeester geen tijd voor een mijmerend kerstreces. ‘We zijn dan druk met de jaarwisseling.’
Geen goede voornemens voor 2025 maar wel goede hoop op een mooi jaar voor Breda. Depla: ‘Ik hoop dat we elkaar blijven zien in Breda en dat iedereen zich gezien voelt. We leven in een tijd van spanningen in de wereld, er zijn soms heftige discussies in Nederland en de Haagse politiek. Ik wil niet dat mensen zich weggezet voelen als tweederangs burger. In Breda telt iedereen volwaardig mee. Breda is een heel leuke stad om in te wonen en te werken. We hebben alle stedelijke voorzieningen, maar door de opbouw van dorpen en wijken behoudt de stad het gevoel van de menselijke maat.’
Het betekent niet dat hij rustig achterover wil leunen: ‘Toch moeten we niet naïef zijn; ook bij ons kan de maatschappelijke onrust toenemen. Veel mensen zitten tegenwoordig in hun eigen bubbel. Het is mijn rol als burgemeester om mensen eens door de bril van een ander te laten kijken zodat ze openstaan voor de opvattingen van de ander.’
Ik ga elke twee weken op bezoek bij mensen die actief zijn in Breda. Praten zonder agenda om te weten wat er leeft in de stad.
Paul Depla, burgemeester van Breda
Hoe pakt de burgemeester dat aan? ‘Ik ga elke twee weken op bezoek bij mensen die actief zijn in Breda. Kleine ondernemers die een winkeltje hebben bijvoorbeeld. Of mensen die op een ROC werken, of vrijwilliger zijn bij een carnavalsvereniging. Ik ga praten zonder agenda, ik wil weten wat er leeft in de stad. We hebben in Breda ook een denktank van bewoners die een keer per maand ongevraagd advies komt geven. Dat zijn voor mij soms eyeopeners.’ Depla noemt als voorbeeld de opvang van ruim zeshonderd Oekraïense vluchtelingen in De Koepel van Breda. ‘We konden die opvang snel regelen en daar waren we heel trots op. Tot de oorlog in het Midden Oosten uitbrak en ik de vraag kreeg waarom we geen opvang regelden voor andere vluchtelingen zoals moslims of Arabieren.’
Nieuwe fase wietproject
In 2025 gaat het wietproject in Breda een nieuwe fase in. Depla: ‘We willen niet alleen de verkoop van wiet en hasj legaliseren, maar ook de productie ervan. Tien telers hebben nu een vergunning om hennep te kweken. Het is de bedoeling dat de productie in 2025 helemaal legaal wordt. Zo kunnen ondernemers afscheid nemen van de illegale achterdeur. We laten de rest van Nederland zien dat het mogelijk is.’
Ook op persoonlijk gebied maakt Paul Depla geen goede voornemens, maar voor 2025 heeft hij wel een grote wens: ‘Ik hoop dat NAC in de eredivisie blijft.’
