Gemeenten houden 310 miljoen euro over op de Wmo. Terecht was daar de afgelopen periode veel over te doen. Gemeenten hebben te hard bezuinigd, te streng geïndiceerd, te veel gespaard en misschien ging het geld zelfs wel naar die vermaledijde lantaarnpaal. Je zult maar net je baan zijn kwijtgeraakt in de thuiszorg en dan dit bericht lezen. Dan schiet je toch alle kanten op. Of je zult maar net te horen hebben gekregen dat je van zes uur naar drie uur huishoudelijke hulp gaat, dan val je toch van je stoel van ongeloof. Of dit lezen op het moment dat je net bekaf thuis bent gekomen nadat je weer de boodschappen voor je ouders hebt gedaan, omdat ze dit zelf niet meer kunnen. En ondanks alle redenen die gemeenten aangeven waarom het verklaarbaar is dat zij Wmo-gelden overhouden, is het voor niet-bestuurders gewoon niet te volgen. Het geeft vrij baan aan de baas van alle ouderen, Jan Slagter, om te pleiten voor een generaal pardon voor de thuiszorg. En als hij eenmaal goed op stoom is, wordt het zelfs een generaal pardon voor alle ouderen. En dat begrijpt iedereen. Jan pleit voor het oormerken van het geld, geld dat overblijft op zorg moet ook voor de zorg blijven. Ook dat bekt lekker. En als hij er vervolgens nog een schepje bovenop gooit en de huishoudelijke hulp toeslag neerzet als idiote vorm van 10-euro subsidie voor de zwarte werksters in het Gooi, is hij pas echt lekker op stoom. Je ziet hem glimmen. Een generaal pardon. Alle uren terug! Dat Jan allerlei zaken uit zijn verband rukt, om zijn betoog op te leuken, is voor de bestuurder wel duidelijk maar voor niet-bestuurders is het een heel geloofwaardig verhaal.
Diezelfde gemeenten komen ruim 500 miljoen euro tekort op het geld voor werk en inkomen. 500 miljoen hebben zij méér uitgegeven dat ze voor dit onderdeel van het rijk hebben gekregen. Geld dat volgens het SCP vooral is gebruikt in het kader van gemeentelijk kwijtscheldingsbeleid en extra bijstandsuitgaven. Daar is verder niet veel aandacht aan besteed. Dat is ook begrijpelijk want niemand schreeuwt van de daken dat zij de WOZ-aanslag niet hoeven te betalen omdat ze te arm zijn. Of dat de nieuwe bril vanuit de bijzondere bijstand wordt betaald, terwijl goed kunnen zien toch ook wel bij de basisbehoeften behoord. Of wanneer een fiets weer eens gestolen is, de gemeente je helpt met de vervanging zodat je kind toch met de andere kinderen uit de buurt mee kan fietsen naar school. Voor bestuurders is het volkomen begrijpelijk en verklaarbaar dat er meer geld is uitgegeven, dan er beschikbaar was. Helaas hebben bijstandsgerechtigden, uitkeringsgerechtigden en de kinderen die in armoede opgroeien geen baas á la de ouderen. En dus is er geen Jan Slagter die pleit voor een generaal pardon voor alle gemeenten die meer geld hebben uitgegeven dan zij hadden. Sterker nog in het denken van Jan Slagter zou meer geld uitgeven voor werk en inkomen niet gekund hebben, immers als je geld gaat oormerken mag je niet meer uitgeven dan er beschikbaar is. En ga je oormerken voor zorg, dan moet je ook oormerken voor werk en inkomen.
Jan heeft ongelijk, oormerken is geen oplossing. Ontschotten binnen het sociaal domein is dat wel. Maar een generaal pardon voor bestuurders en gemeenten die ontschotten bekt niet lekker. En waarom zou de baas van ouder wordend Nederland zich druk maken over mensen met een laag inkomen of met een bijstandsuitkering als zij nog niet oud zijn? Kun je dit Jan aanrekenen of zit hij nog gevangen in het doelgroepdenken van zijn generatie? Misschien is het tijd om te pleiten voor een generaal pardon voor Jan Slagter?
