Lokaal Bestuur
De waardengedreven Kadernota

De vakantie staat voor de deur. Toch hebben de meeste gemeenteraadsfracties het nog erg druk. De behandeling van de Kadernota vindt plaats vlak voor aanvang van het zomerreces. Hoe geef je als waardengedreven politicus invulling aan deze nota? Waarop leg je de focus bij de behandeling en wat wil jouw fractie dit jaar binnenhalen? Lokaal Bestuur vroeg het aan de fractievoorzitters van Amersfoort, Groningen en Haarlem.

carine bloemhoffWie: Carine Bloemhoff
Wat: Fractievoorzitter Groningen

Groningen groeit. Het inwoneraantal stijgt de komende tien jaar naar 225.000, woningen worden weer snel verkocht en veel nieuwe bedrijven hebben vestigingen geopend in de binnenstad. De PvdA vindt het belangrijk dat iedereen kan profiteren van de groei van de stad. Niet alleen hoogopgeleiden en studenten, maar ook de laagopgeleiden en kinderen die nu in armoede opgroeien (momenteel 1 op de 5 kinderen!). Het verbinden van deze groepen is een belangrijke opgave. Dat staat mooi opgeschreven in het coalitieakkoord, maar nu is het tijd om deze woorden om te zetten in daden. Een van onze speerpunten bij de behandeling van de Kadernota is daarom dat de gemeente duidelijke afspraken maakt bij bouwprojecten, zodat jongeren uit de regio met een MBO-diploma een contract krijgen (social return). De aardbevingen zijn een feit; laten we zorgen dat we werkzoekenden uit de regio aan de slag krijgen bij het herstellen van de schade. Elke werkzoekende in de bijstand zou een eigen portfolio moeten hebben met zijn/haar kwaliteiten.
Een tweede belangrijke opgave is om de komende jaren meer betaalbare huur- en koopwoningen te bouwen. Onze binnenstad mag niet een studentencampus worden, maar moet ook aantrekkelijk blijven voor gezinnen en ouderen.
Bovendien wil de PvdA-fractie inzetten op de aanpak van taalachterstanden. Dankzij onze motie komt er een computerregeling voor middelbare scholieren uit arme gezinnen. Zonder computer doe je immers niet mee. Tot slot, willen we meer participatiebanen realiseren voor langdurig werklozen. Zo is groei in Groningen groei voor iedereen.

louis de la combeWie: Louis de la Combé
Wat: Fractievoorzitter Amersfoort

In Amersfoort hebben we geen Kadernota, maar een kaderbrief en een zogenaamde herstelbegroting. Reden: als donderslag bij heldere hemel werd Amersfoort in december 2014 door de provincie Utrecht onder preventief financieel toezicht geplaatst. Onder het motto ‘never waste a good crisis’ heeft de fractie, samen met deskundige partijgenoten, lang en hard gewerkt aan een begroting met een duidelijk sociaal gezicht.
Het oorspronkelijke bezuinigingspakket van 6o miljoen hebben we getoetst aan een serie uitgangspunten die we ontlenen aan de Van Waarde-discussie. Dit is het moment om als PvdA te laten zien waar we voor staan.
De financiële opdracht van Amersfoort is onmogelijk zonder lastenverzwaring. Daarom is het voor ons een harde voorwaarde dat de sterkste schouders de zwaarste lasten dragen bij de voorgestelde OZB-verhoging. Uiteraard met handhaving van een kwijtscheldingsregeling voor de laagste inkomensgroepen.
We ontzien kwetsbare groepen om meerkosten op andere plekken te voorkomen, het zogenaamde waterbedeffect. Voor de zorg betekent dit bijvoorbeeld dat we het basisconcept Sociaal Domein in stand willen houden en mikken op efficiencyverbetering via scherpe aanbestedingen.
Bovendien kiezen we uitdrukkelijk voor het bevorderen van leefbaarheid en sociale samenhang. Dit doen we onder andere door bewonersinitiatieven te ondersteunen. Ook spreken we corporaties aan op hun volkshuisvestingstaak en maken met hen duidelijke prestatieafspraken. We zetten hierbij in het bijzonder in op de sociale woningvoorraad voor mensen met een krappe beurs.
Als laatste vinden we dat ook cultuur (en sport) zorgt voor sociale cohesie en kan verheffen en verbinden. Mede daarom vinden we bijvoorbeeld cultuureducatie een belangrijke verantwoordelijkheid van de lokale overheid die zo veel mogelijk moet worden ontzien bij de bezuinigingen.

jeroen fritzWie: Jeroen Fritz
Wat: Fractievoorzitter Haarlem

Goed werk, bestaanszekerheid, verheffing, binding en zeggenschap. Ook voor de Haarlemse PvdA-fractie staan deze begrippen uit het Van Waarde-rapport centraal. Samen met D66, GroenLinks en CDA hebben we in het coalitieakkoord afspraken gemaakt die hieraan bijdragen. Bij de Kadernota 2015 doen we een aantal voorstellen om dit verder te versterken.

Geen kind mag in Haarlem in armoede opgroeien. Daarom trekt deze coalitie veel extra geld uit voor armoedebestrijding. Maar geld alleen is niet genoeg! Ons ombudsteam loopt bij de sociale dienst regelmatig tegen verschillen aan tussen theorie en praktijk. Op papier is het allemaal goed geregeld, maar mensen raken regelmatig verstrikt in bureaucratie en worden niet altijd goed bejegend. Wij stellen voor om een mystery guest in te stellen, die de bejegening door de sociale dienst gaat meten en verbeteren.
Iedereen moet in Haarlem goed werk kunnen vinden, ook mensen met een arbeidshandicap. PvdA-wethouder Joyce Langenacker heeft een lokaal sociaal akkoord gesloten met 30 grote bedrijven en organisaties, waarin onder meer afspraken zijn gemaakt over banen voor deze groep. Maar er is meer nodig. Daarom stellen wij voor om sociale firma’s, die mensen met een handicap werk of dagbesteding bieden, aan te merken als ‘preferred supplier’ bij gemeentelijke opdrachten.
De commissie-Hamming heeft laten zien hoe waardevol bewonersinitiatieven kunnen zijn voor de stad. We werken daarom aan voorstellen om buurtinitiatieven meer rechten te geven. Bij de Kadernota zullen wij al extra geld uittrekken voor initiatieven die de veiligheid vergroten, zoals buurtouders. Zo geven wij bewoners die onze buurten prettiger en veiliger maken een steuntje in de rug.

foto_jacquelineklein.jpgReactie Jacqueline Kalk (secretaris CLB en mede-auteur van Van Waarde Lokaal)

Waarden moeten leidend zijn, anders zijn ze waardeloos. Dat is de mooiste zin uit het rapport van de commissie-Hamming. De WBS heeft goed werk, bestaanszekerheid, binding, verheffing en medezeggenschap als leidende waarden geïdentificeerd. Fracties kunnen hier, bij de behandeling van de Kadernota, invulling aan geven. Bijvoorbeeld door eisen te stellen aan het aanbestedingsbeleid in relatie tot goed werk of door eisen te stellen aan de samenstelling van de raden van toezicht (een derde direct gekozen door cliënten). Het bevoordelen van bedrijven die mensen met een arbeidshandicap in dienst nemen is daar ook een concrete invulling van. Maar denk bijvoorbeeld ook aan het agenderen van zeggenschap bij corporaties, de woonvisie die je als gemeente moet maken biedt daar alle ruimte voor.

Het realiseren van een agenda van onderop en politiek die erop gericht is om burgers te stimuleren zelforganiserend te zijn (een politiek van samen doen), zijn andere opdrachten die de commissie heeft geformuleerd. Het steunen van mensen om meer greep te krijgen op het eigen leven houdt in dat je mensen ook daadwerkelijk meer zeggenschap geeft. Meer rechten voor buurtinitatieven past daarbij, ook als ze niet over veiligheid gaan.
Ik wil nog iets toevoegen aan de waarden zoals ze door de WBS en de commissie-Hamming zijn geformuleerd, namelijk het gebruik van taal. Willen we voorkomen dat mensen verder vervreemden van de politiek dan moeten we stoppen met het gebruiken van termen als ‘basisconcept sociaal domein’ en ‘preferred supplier’. Daarom een nieuwe opdracht naast de acht die de commissie al heeft geformuleerd: gebruik gewone mensentaal.

Foto: IStock