Soms gebeuren er onverwacht mooie dingen. De dag na de verkiezingen kreeg onze partij er bijvoorbeeld 292 nieuwe leden bij. In totaal staat de teller voor deze maand op 816. Goed, er waren natuurlijk ook leden, die hun lidmaatschapschap beëindigden, maar we voelen de steun en het medeleven. Ook uit onverwachte hoek: bekenden en vrienden, die vragen hoe het met ons gaat en zeggen dat we die afstraffing niet hadden verdiend.
Hoe warm dit medeleven ook is, we moeten verder. Nederland is rechts geworden. Solidariteit tussen jong en oud, arm en rijk, laag- en hoogopgeleid en nieuwkomer en autochtoon is niet meer vanzelfsprekend. Wat die verrechtsing precies inhoudt, gaan we de komende jaren ontdekken. Veel is nog onzeker: wel of geen Wilhelmus bij het ontbijt en of er nog wat overblijft van de rechtstaat als de VVD en het CDA het voor het zeggen krijgen.
Een ding is echter zonneklaar: de PvdA moet zich herpakken. Daarvoor zullen we ons moeten afvragen of onze gebruikelijke manier van politiek bedrijven nog wel het meest effectief is. Lokaal zijn we al twee periodes niet meer de bestuurderspartij van weleer. Dat type partij past ook niet meer in deze tijd, waarin de kiezer soms pas in het stemhok zijn keuze bepaalt. Men kiest niet voor ‘goede bestuurders’. Anders waren we niet zo ongenadig hard afgestraft.
Deze constatering betekent niet, dat we afscheid van onze idealen moeten nemen. Eerder het tegendeel: juist met zo veel tegenwind zijn onze idealen van een solidaire en inclusieve samenleving relevant. De vraag die je jezelf moet stellen is een andere. Hoe bedrijf ik sociaal-democratische politiek? Sta je midden in de samenleving of ben je het centrum van het stadhuis? En kent iedereen je in de buurt of zijn vooral je collega-raadsleden onder de indruk van je dossierkennis?
Natuurlijk is het allemaal niet zo zwart wit en is het ook belangrijk om je in de raad druk te maken over voor de kiezer weinig interessante dossiers, maar extra stemmen krijg je er niet mee. Daarvoor zal je je moeten onderscheiden. Laten zien dat je met je ideeën over bijvoorbeeld het woningtekort mensen verder kan helpen. Het lijkt allemaal een open deur, maar desondanks lazen we in een willekeurig profiel voor nieuwe raadsleden over ‘bestuurderskwaliteiten’ als selectiecriterium en worden we regelmatig gebeld door partijgenoten, die ‘wel willen besturen’ en ‘maakt niet uit waar’ wethouder willen worden.
Nee, dat is niet hoe het moet. Als je de weg weer omhoog wilt vinden en de lokale concurrentie van nieuwkomers DENK en 50PLUS wil verslaan, moet je het liefst vandaag nog je speerpunten kiezen. Houd het kort. Eerder twee dan drie punten. En wees concreet: heb het niet over ‘het in stand houden van de algemeen toegankelijke voorzieningen’, maar ‘we houden koste wat kost het zwembad open’.
En houd het vooral menselijk. Zoek de mensen op, die dreigen hun baan te verliezen, omdat het Amerikaanse moederbedrijf het werk wil verplaatsen naar Polen; kaart misstanden aan bij de huisvesting van Poolse werknemers en trek samen met vakbonden op om daar verandering in aan te brengen; en steun de inwoners die zich verzetten tegen het verdwijnen van de laatste bank of bakker in je dorp.
En tot slot. Gebruik alle mogelijke kanalen: Twitter, Instagram en Facebook zijn belangrijk, maar ook huis-aan-huis bladen worden goed gelezen. Gelukkig ben je niet alleen. We staan hier samen in.
Tijdens de raadsledenvakschool van 8 april trappen we samen met Lodewijk af, wisselen we ervaringen uit en geven we tips. Nog niet aangemeld? Geen paniek: schrijf je hier in.
Afbeelding: Flickr PvdA