Nu de jaarwisseling achter de rug ligt, gaat de campagne dan toch echt beginnen. Werk aan de winkel voor afdelingen dus. ‘Voor ons zijn de verkiezingen van maart een middel om ons goed te manifesteren in de wijken,’ zegt de Utrechtse afdelingsvoorzitter Lou Repetur. ‘Daarbij moeten we de lessen van de verkiezingsnederlaag van 2014 niet vergeten. We zijn van negen naar vijf zetels gegaan. Dat heeft wel voor wat veranderingen gezorgd natuurlijk.’
Die nederlaag werd door heel het land gevoeld. Zo ook in Hilversum. ‘Het heeft zijn doorwerking gehad in al onze plaatselijke activiteiten,’ meldt Willem Hendrikx, afdelingsvoorzitter in Hilversum. ‘Er kwam een kleiner bestuur en een herschikking van taken. Daarnaast hadden we te maken met een inkrimping van het aantal actieve leden. Al met al hebben we daarom de afgelopen twee jaar veel energie moeten steken om de afdeling weer op de rails te krijgen. Met succes, vind ik. We staan er weer goed voor.’
Lokaal accent
Om het sociaal-democratische geluid sterker te laten horen, ging Hilversum intensiever samenwerken met andere afdelingen in de regio. ‘Naast het verhaal van de aantrekkende economische groei en het feit, dat daardoor weer meer in de regio gebouwd wordt, moeten we aan de bewoners van het Gooi duidelijk maken dat de PvdA werkt aan de inclusieve samenwerking. Laten zien wat de PvdA als regeringspartij heeft gedaan. Juist op de onderwerpen die voor onze regio van belang zijn.’
Ook de Groningse campagneleider Julian Boshof gelooft in deze lokale invulling van de landelijke verkiezingen. ‘Bij de vorige campagne reden we in één dag langs verschillende steden in de provincie. Met deze “Rode Slinger” konden we het landelijk verkiezingsprogramma voorzien van een Gronings sausje. Dat doen we dit keer weer. Onderwerpen genoeg: jeugdwerkloosheid, aardbevingen, energie, vluchtelingen en zorg.’
Zekerheden en verbondenheid staan onder druk. Daar legt de PvdA deze verkiezingen de nadruk op
Landelijk campagneleider Pieter Paul Slikker is wel te spreken over deze lokale invulling en de samenwerking tussen afdelingen. ‘Juist de plaatselijke thema´s geven het beste weer, waar de Kamerverkiezingen over gaan. En afdelingen en gewesten kunnen gezamenlijk zorgen voor een regionale insteek. Dat past prima in het landelijke verhaal, met de nadruk op “zekerheden” en “verbondenheid”. We zien veel zekerheden eroderen. Op het werk, in de zorg en in het sociale domein. We zien ook door het hele land dat de maatschappelijke en sociale verbondenheid onder druk staan. Ook dat moeten afdelingen in de campagne aan de orde stellen.’
Daarbij kijkt Slikker ook alvast naar 2018: ‘Het is belangrijk dat afdelingen de Kamer- in het verlengde van de gemeenteraadsverkiezingen gaan zien. Juist nu is het noodzakelijk om de infrastructuur op orde te hebben en om in de afdelingen de vrijwilligersbrigade op poten te zetten.’
Zenden én luisteren
Veel afdelingen lopen daarbij echter wel tegen een probleem aan: geld. Of preciezer geformuleerd een gebrek daaraan. Waar de ene afdeling een aparte pot gereserveerd heeft voor de Kamerverkiezingen, houdt de andere afdeling met het oog op de gemeenteraadsverkiezingen een jaar later de hand op de knip en rekenen ze volledig op het landelijke PvdA-activiteitenfonds. ‘In Maastricht streven we naar zoveel mogelijk zichtbaarheid tegen zo min mogelijk kosten,’ zegt raadslid Antoine van Lune. ‘De reden is simpel: onze middelen zijn behoorlijk beperkt.’
Hoewel geldgebrek het campagnevoeren in theorie een stuk lastiger maakt, betekent het niet dat het de komende tijd stil is in Maastricht. ‘Leden wordt gevraagd om een extra bijdrage en we werken samen met maatschappelijke organisaties. Daarmee bereiken we niet alleen meer mensen dan PvdA-leden en sympathisanten alleen, maar kunnen we ook de kosten delen. Win-win dus: minder duur en maximale zichtbaarheid. Een andere low-budget tool is “de Rode Bank”. Met die bank gaan we de wijk in om te spreken met buurtbewoners. Want het draait het uiteindelijk om het gesprek. Rode rozen zijn leuk voor de branding, maar zonder interactie met de Maastrichtenaar ben je nergens.’
Het is de kunst om gewone leden bij de activiteiten te betrekken
Een opvatting die in Utrecht wordt gedeeld. Repetur: ‘We hebben in campagnes uit het verleden teveel het bestuurlijke benadrukt en te weinig oog gehad voor de maatschappelijke kant van het verhaal. We zullen daarom alles op alles moeten zetten om te laten zien wat we voor de zwaksten in de samenleving betekend hebben en gaan doen. We zullen de contacten in de wijken daarom moeten verdiepen. En dat kan het best door alle 1340 leden hier in de stad bij dat proces te betrekken. Partijleden inzetten als ombudswerkers dus. De afdeling probeert ze daarom actief bij onze activiteiten te betrekken en moedigt hen om onze waarden met zoveel mogelijk Utrechters te delen: fysiek en digitaal.’
Een goede zaak, volgens Slikker. ‘De tijd van “zaal-huren-en-er-dan-op-rekenen-dat-ie-wel-zal-vollopen” is echt voorbij. We moeten leren om op andere manieren campagne te voeren. Repetur heeft volkomen gelijk. We moeten agenda´s weer van onderop vormgeven en het gesprek aangaan.’ Op zich is het voorwerk al gedaan. ‘Ombudsteams hebben hun waarde bewezen. Als PvdA krijgen we weer aansluiting bij maatschappelijke bewegingen.’
Maar ook op digitaal gebied zijn verbeteringen mogelijk, zegt Slikker. ‘Het is essentieel dat lokale politici en afdelingen zich zichtbaar maken in de campagne. Zij moeten aanspreekbaar zijn. Op Facebook en Twitter is lokaal nog een wereld te winnen. Dat is bij uitstek de plek om het gesprek met de kiezer aan te gaan.’
Afbeelding: Flickr