Een paar jaar geleden was ik in L’Aquila, een stad in Italië waar in 2009 een enorme aardbeving was. Het centrum lag in puin. Huizen, gebouwen, alles was vernield. Je kunt je de beelden van ontheemde Italianen in tenten misschien nog herinneren. De wereld leefde mee. Er werd veel geld ingezameld, de wederopbouw van L’Aquila kon beginnen! Maar toen werd het stil. Er werden hekken om de getroffen huizen neergezet, om te voorkomen dat de bewoners in de puinhopen op zoek gingen naar hun bezittingen. Als stil protest bevestigden steeds meer bewoners hun huissleutels aan de hekken.
In Italië ging het mis door het geld. Wie heeft zeggenschap, wie mag het geld verdelen,wie krijgt de opdrachten in het kader van de wederopbouw? Is dat mijn familie of die van jou? De mensen die ik in L’Aquila sprak, wezen Berlusconi aan als de grote boosdoener. Hij bleef op het geld zitten, hij hield projecten tegen, hij was onbetrouwbaar en stond symbool voor de falende overheid in dit aardbevingsgebied. Ook de lokale politici kregen ervan langs. ‘Ze komen niet voor ons op, nietsnutten zijn het.’
Maar ach, dat is Italië. Daar gaan wel vaker dingen anders dan ze horen te gaan. Cliëntelisme en vriendjespolitiek vieren er immers hoogtij. En hoe kun je een land serieus nemen waar een charlatan als Berlusconi aan de macht kon komen? Bij ons zou zoiets nooit kunnen.
Maar klopt dat wel? Jarenlang hebben gezagsdragers in Nederland de aardbevingsproblematiek in Groningen ontkend. Het geld ging boven de veiligheid van de Groningers. Het ging alleen over de vraag: hoeveel gas kunnen we uit de grond halen, en niet over de vraag: wat zijn de gevolgen daarvan voor de inwoners? Jaar na jaar werd het winningsgebied uitgebreid, werden de bevingen heftiger en nam het aantal huizen met ernstige scheuren toe. Net als in L’Aquila is geld niet het probleem in Groningen, wel de bereidheid om er echt wat aan te doen. De Nederlandse Aardolie Maatschappij (NAM) laat het ene onderzoek na het andere doen. Staan de uitkomsten hen niet aan, dan volgt nóg een onderzoek door weer een ander bureau. Intussen verstrijkt de tijd. De huizen worden niet beter en de veiligheid niet groter, maar de overheid wordt wel steeds onbetrouwbaarder. Stel je eens voor hoe het voelt als je in een rapport van de Onderzoeksraad voor Veiligheid leest dat jouw veiligheid altijd ondergeschikt is geweest aan geld. Dat de NAM jarenlang met jouw veiligheid heeft gesold. En probeer je ook eens voor te stellen wat dit doet met je gemoedstoestand en je vertrouwen in de samenleving. Toestanden zoals die met de wederopbouw van L’Aquila, kunnen blijkbaar ook hier gebeuren. Sta dat niet toe, zorg dat de veiligheid van de Groningers weer voorop komt te staan zoals ook het congres heeft gedaan (zie de aangenomen motie: motie_gas.pdf) en organiseer het verzet als dat nodig is. Anders zijn we geen haar beter en is ook bij ons blijkbaar het credo: geld gaat voor alles.
Foto: Hollandse Hoogte
