Het belooft een spannende avond te worden als ik (red. Leonie Wildeman) om 20u de Amsterdamse StudioK binnenstap. In de peilingen krabbelt de PvdA de laatste weken weer iets omhoog en in de campagne lijkt er vooral bij coalitiegenoot VVD een hoop fout te gaan. Maar is deze voorzichtige kanteling al terug te zien in de verkiezingsuitslag? Daar gaat het op deze verkiezingsavond natuurlijk om.
20.15 uur
In de zaal gonst het van de voorspellingen: 7 zetels, 8 zetels, af en toe een optimistische 9 zetels. Ik hoor het allemaal voorbij komen. Net als deze voorspellingen geeft ook Niesco Dubbelboer, die de avond presenteert, meteen al aan dat we geen winst hoeven te verwachten. ‘Helaas kijken we vanavond niet naar het aantal zetels dat we winnen, maar naar het aantal zetels dat we verliezen.’
20.30 uur
Natuurlijk hebben er ook aan deze verkiezingen weer ontzettend veel vrijwilligers meegewerkt. Vanuit het campagnebureau, maar ook in provincies en gemeenten. Twee mensen hebben de afgelopen weken echt de benen uit hun lijf gelopen en worden door Niesco op het podium geroepen: Hester de Vetten en Shantal Gopal. Hoe hebben zij de campagne ervaren? ‘We hebben met de Roodtrip heel Nederland gezien, van Heerenveen tot Middelburg. Er was veel energie en we hebben mooie gesprekken gevoerd. Maar we hebben natuurlijk vooral ontzettend veel rozen uitgedeeld. Het was leuk om te doen en smaakt zeker naar meer!’
21.00 uur
De spanning loopt op. De uitslagen van exitpolls die tot half 9 zijn uitgevoerd kunnen ieder moment op het grote scherm verschijnen. De PvdA gaat volgens deze eerste telling van 17,3% naar 9,9% van de stemmen. In zetelaantallen betekent dit van 14 naar 8 zetels. Het blijft stil in de zaal. De klap lijkt dit keer minder hard aan te komen dan bij de gemeenteraadsverkiezingen. Waren we er beter op voorbereid? Ook de PVV verliest stemmen volgens deze peiling. Ze gaan van 12,4% naar 11%. In de zaal klinkt een aarzelend gejuich. Op het scherm wordt door parlementair journalist Dominique van der Heyde na tien minuten de eerste voorspelling al gedaan voor nieuwe samenwerkingspartners in de Eerste Kamer.
21.30 uur
Op het scherm horen we dat 47,5% van de kiezers vandaag naar de stembus is gegaan. In 2011 was dit nog 56%. Een aangepaste exitpoll laat niet veel veranderingen zien. In een rood gekleurd vlak blijft het verlies van ruim 7% ons pijnlijk aanstaren.
Kamerlid Jan Vos en staatssecretaris Sharon Dijksma beklimmen het podium. Zij zijn vooral erg trots. Op de grote groep jonge mensen die zich verzameld heeft in StudioK, maar die ze afgelopen weken ook voortdurend op straat gezien hebben. Jan Vos: ‘Jullie waren een prachtig voorbeeld voor ons. Ondanks een lastige campagne hebben jullie keihard doorgewerkt. Daarvoor wil ik iedereen heel hartelijk bedanken.’
22.00 uur
Het blijkt vandaag de verjaardag te zijn van staatssecretaris Jetta Klijnsma. Heel StudioK zingt haar toe. Ze zit vooraan en laat het vrolijk over haar heenkomen.
22.15 uur
Partijvoorzitter Hans Spekman vertelt op het podium over Hendrik uit Stadskanaal. ‘Ik heb hem afgelopen week een appeltaart gebracht omdat hij op 91-jarige leeftijd nog steeds rozen uitdeelt en campagne voert. Hij strijdt zijn hele leven al voor zijn overtuiging als sociaaldemocraat. Ondanks de verkiezingsuitslag blijven wij, net als Hendrik, strijden voor onze idealen en gelijke kansen voor iedereen in dit land.’
22.30 uur
Lijsttrekker voor de Eerste Kamer Marleen Barth neemt het woord en noemt het resultaat teleurstellend. Maar, zo zegt ze, we hadden het verwacht. Volgens haar is het een teken van vitaliteit dat we, ondanks het grote verlies bij de raadsverkiezingen vorig jaar, de campagne op deze manier hebben kunnen voeren.
22.50 uur
Niesco Dubbelboer verschijnt met een andere groep stagiairs en vrijwilligers op het podium. Ze vertellen over hun mooiste campagnemomenten en de ervaring die ze de afgelopen weken opgedaan hebben. Rumoer en gefluister bij het podium verraden de komst van partijleider Diederik Samsom. Ondanks de slechte uitslag wordt hij met luid gejuich ontvangen. ‘Die-de-rik! Die-de-rik!’ klinkt er vanuit de zaal. Zijn blik blijft somber. ‘Het was al lang voorspeld, maar daardoor doet het niet minder pijn. De uitslag is gewoonweg teleurstellend. Vooral voor onze Statenleden en gedeputeerden van Groningen tot Zeeland die de afgelopen vier jaar alles hebben gegeven en te weinig worden beloond voor hun goede werk. Het was geen makkelijke campagne en mijn dank aan alle vrijwilligers is daarom des te groter. De PvdA heeft zich de afgelopen maanden weer van haar beste kant laten zien. Vol hernieuwd optimisme hebben jullie je beste beentje voor gezet en daar ben ik ongelooflijk trots op.’
23.10 uur
De uitslag lijkt er minder hard in te hakken dan bij de gemeenteraadsverkiezingen en de veerkracht binnen de partij is het afgelopen jaar groot gebleken. Ook als deze teleurstellende uitslagen binnendruppelen wordt er gelachen, bier gedronken en getoost. Op de mooie campagneweken? Of het voorzichtige herstel? Toch wordt het snel na de speech van Diederik rustiger in StudioK. Vanaf morgen moet de PvdA er, aldus Diederik, gewoon weer staan met nog meer inzet.
Op het moment van schrijven komt het bericht binnen dat de PvdA in alle 393 gemeenten verloren heeft bij deze verkiezingen. Zijn we ook veerkrachtig genoeg om deze dreun weer te boven te komen?
Bekijk ook de andere foto’s: http://www.lokaalbestuur.nl/fotoalbums/fotoalbums_item/t/uitslagenavond_provinciale_staten
Foto: Leonie Wildeman