Voor iedereen was 2020 een bijzonder jaar, maar voor een aantal PvdA’ers kreeg 2020 nog een extra dimensie: zij werden wethouder.
‘Een beetje tegendraads’
Remko van de Belt
Wethouder op Texel
Wanneer ben je begonnen als wethouder?
‘Op 28 oktober. Heel kort geleden. De coalitie scheurde en de twee overgebleven coalitiepartners zochten een stabiel bestuur. Dat vonden ze in ons.’
Was het vreemd om in coronatijd wethouder te worden?
‘Het is natuurlijk altijd al bijzonder om wethouder te worden met nog maar anderhalf jaar te gaan. Je stapt op een rijdende trein. Maar nu zie je daar bovenop ook nog eens bijna geen mensen “in real life”. Zeker bij het inwerken is dat wel lastig.’
Is Texel hard geraakt?
‘Texel is sterk toeristisch gedreven. In het eerste gedeelte van de crisis viel het toerisme volledig stil. Dat had grote sociale en economische impact. De zomer was echter de beste zomer ooit. De buffers groeiden weer, maar nu gaat het weer minder. Er zijn dorpen die voor de helft uit horeca bestaan, die hebben het zwaar.’
Hoe proberen jullie lokale ondernemers te steunen?
‘We hebben een lokaal fonds. Dat is niet bedoeld voor individuele ondernemers, maar moet bredere impact hebben. We zien nu dat dorpshuizen en clubs, die een kantine hebben, het lastiger krijgen en willen het budget, dat nog over is, daarvoor inzetten.’
En hoe bemoeilijkt corona je eigen werk?
‘We zijn bezig met een aantal grote samenwerkingsverbanden en het ontwikkelen van nieuwe visies, daar wil je toch het liefst fysieke bijeenkomsten voor hebben. Er is dan meer interactie, je ziet opgetrokken wenkbrauwen en andere lichaamstaal. Als je een overleg hebt waarbij je brainstormend naar een volgende stap wilt gaan, is een videocall gewoon minder geschikt. Dat is te formeel.
Maar het hele thuiswerken heeft ook voordelen. Vergaderingen van regionale netwerken digitaal kunnen voeren scheelt enorm veel reistijd.’
Hoe ga je in die anderhalf jaar nog een PvdA-stempel op het beleid zetten?
‘Ik ga me hard maken voor één cultuurcentrum. De muziekschool, de bibliotheek en het jongerencentrum moeten samen onder een dak en daar willen we dan ook nog een dorpshuisfunctie bij. Een beetje tegendraads: investeren in de sociale infrastructuur, terwijl veel gemeenten juist bezuinigen.’
Wat is het belangrijkste dat je ‘meeneemt’ uit 2020?
‘Dat we elkaar nodig hebben en dat we elkaar missen als we elkaar niet zien. De individualisering en verzakelijking zijn duidelijk niet de goede richting geweest.’
‘Ik was en ben erg enthousiast, ondanks corona’
Marieke van Bijnen
Wethouder in Pijnacker-Nootdorp
Wanneer ben je begonnen als wethouder?
‘We werken in Pijnacker-Nootdorp nu voor de tweede periode met een raadsbreed programma, het hoofdlijnenakkoord. Alle partijen doen daar aan mee. Voor het zomerreces stapte er een wethouder op en werd ik voorgedragen door onze partij: Progressief Pijnacker-Nootdorp. Dat is een samenwerking tussen GroenLinks en de PvdA.’
Hoe was het om in coronatijd te beginnen?
‘Ik was en ben erg enthousiast, ondanks corona. Mijn voordeel is dat ik hier al tien jaar raadslid ben. Daar heb ik veel ervaring en ken ik iedereen. Het is lastiger als je ergens echt helemaal blanco moet beginnen, denk ik.’
Heb je er helemaal geen last van gehad dat je in coronatijd moest beginnen?
‘Nou, toch wel. Je mist het fysieke ontmoeten. Het liefst wil je met allerlei organisaties kennis maken en de dagelijkse praktijk daar zien. Daarnaast ben ik wethouder sociaal domein en dat is denk ik overál uitdagend nu.’
Wat komt daar tot nu toe uit?
‘Het gaat nu nog relatief goed met onze inwoners. We zien wel dat de vereenzaming toeneemt en we merken dat jongeren onrustiger worden nu het lang duurt. Maar de basis is goed. We zien bijvoorbeeld nog geen toename van inwoners met een bijstandsuitkering.
Er komen wel al wat meer aanmeldingen voor schuldhulpverlening. Maar het heeft lang geduurd voordat deze inwoners hulp van de gemeente nodig hadden. De noodpakketten vanuit het Rijk lijken dus goed gewerkt te hebben.’
Wat zijn je plannen voor de resterende anderhalf jaar van je periode?
‘Ik wilde al aan de slag met het thema eenzaamheid. Dat is door corona urgenter geworden. Eenzaamheid wordt al snel met specifieke doelgroepen geassocieerd, terwijl het iedereen kan raken en er nu nieuwe kwetsbare groepen ontstaan. Daarom kiezen we voor een integrale aanpak.
Verder vind ik de kostenbeheersing in het sociaal domein belangrijk. Daar hebben we een aanpak voor gemaakt met maar liefst 28 maatregelen. Zoals het organiseren van activiteiten dichtbij inwoners in de wijken, meer gebruik maken van vrijwillige inzet en meer regie op toegang van de zorg. De rode draad is inzet op meer preventieve acties om zo complexere en duurdere zorg te voorkomen.’
Hoe kijk je terug op 2020?
‘Ik ben positief over de veerkracht van de samenleving. Ik was echt onder de indruk van hoe mensen elkaar meteen in het begin van de crisis gingen helpen.’
‘Je handelt gewoon naar de situatie’
Gert Engelkens
Wethouder in Oldambt
Je bent nu een half jaar wethouder toch?
‘Klopt, ik ben op 22 juni geïnstalleerd en een week later zat ik al in een bespreking van de kadernota. Daar zat een groot bezuinigingspakket in, dus dat was meteen een bijzondere binnenkomer. Dat betrof tekorten op de jeugdzorg en Wmo, zoals we die op veel plekken zien.
De impact van corona valt nog mee: we zien weinig toename in aanvragen voor schuldhulpverlening of bijstandsuitkeringen, maar we denken wel dat het nog komt. Daarom zetten we ook en vooral in op preventie. Samen met vrijwilligersorganisaties, zoals Humanitas en Het Leger des Heils, gaan we een loket openen, waar inwoners met een schuldhulpvraag op een laagdrempelige advies kunnen krijgen of worden doorgeleid naar de professionele hulp.’
Waarom was er een plek in het college van B&W vrijgekomen?
‘Mijn voorgangster vertrok vanwege een andere functie. Ik ben al fractievoorzitter in Oldambt geweest en het leek me al langer leuk om ook wethouder te worden. Toen deze kans zich aandiende was er dus geen twijfel. Het is echt een geweldige eer om wethouder te mogen zijn in mijn eigen gemeente.’
Was het niet heel moeilijk om nu te beginnen?
‘Ik dacht er niet echt over na. Je handelt gewoon naar de situatie. Het digitale werken was in juni ook al wel een gegeven voor me en natuurlijk probeer je overleggen, die echt fysiek moeten, coronaproof te regelen.’
Wat kan echt niet digitaal?
‘Dat is het beste duidelijk te maken aan de hand van een voorbeeld. Er lag hier een bestemmingsplan, waar al drie jaar gedoe over was. De dorpsbelangenvereniging sprak er over en er werd me gevraagd of ik niet nog een keer met iedereen om tafel wilde om tot een aanvaardbare oplossing te komen. Dat wilde ik wel, maar er waren al twee wethouders en burgemeesters mee bezig geweest waarmee het niet gelukt was, dus ik kon niks beloven.
Ik heb vervolgens gesprekken gehad op het gemeentehuis, maar ben ook naar de locatie zelf gegaan, waar we twee uur lang hebben staan praten en kijken over wat er mogelijk was. Dat heeft de oplossing echt mogelijk gemaakt. Als ik alleen achter mijn scherm had gezeten, was het waarschijnlijk niet gelukt.’
Wat zijn je ambities voor de resterende periode?
‘Ik wil er voor zorgen dat we een sociale gemeente blijven en probeer er nu vooral voor te zorgen dat inwoners, die zorg nodig hebben, die ook daadwerkelijk krijgen.’
Bijschrift afbeelding: De boot naar Texel
Afbeelding: Pieter Stam de Jonge | ANP
