Een bizar jaar. Zo kun je 2020 wel omschrijven. In januari stond alles nog in het teken van groei, het kon niet op, de bomen groeiden tot in de hemel. Ja, er waren wel wat rimpelingen. De daling van de werkloosheid was stil komen te staan, met de woningnood ging het niet de goede kant op en de stikstofproblematiek zorgde niet alleen voor het stilleggen van veel bouwprojecten, maar ook voor het beschadigen van de natuur. En dan was er ergens heel ver weg dat onbekende virus. Het virus dat in maart onze wereld op zijn kop zette.
Ondertussen was 2020 ook het jaar dat de boerenprotesten steeds verder escaleerden. Boeren die ontevreden zijn over de in hun ogen zwalkende overheid en die met hun tractoren een machtig en ontregelend wapen in handen hebben en daar volop gebruik van maken. Boeren die de gevolgen van de klimaat- en ecologische crisis elke dag zien als zij hun land oprijden: als zij de weidevolgels missen, de ammoniakfilters moeten worden vervangen of als ze zien dat een bedrijf ergens moet worden ontruimd, omdat er een ziekte uitgebroken is. En boeren die desondanks verder willen gaan op de ingeslagen weg, inclusief het blokkeren van distributiecentra.
Het was ook het jaar van de zwanenzang van het FvD. Analisten denken dat de partij is geïmplodeerd, maar de herrijzenis uit de dood blijft een klassiek thema. Wie zal het echt verbazen als Baudet, die binnen een week van lijsttrekker af naar winnaar van een lijsttrekkersreferendum ging, ook van deze episode een stemmentrekker weet te maken?
D66 dacht met Sigrid Kaag een rolmodel voor alle vrouwen en daarom een stemmenkanon van jewelste in handen te hebben. Helaas bleek de keuzestress van Sigrid over Exeter, Oxford of toch Cambridge niet voor veel andere vrouwen herkenbaar. Tegelijkertijd was haar reactie op de #metoo-affaire binnen de top van haar partij maar al te vertrouwd. Door het te versimpelen tot een ‘casus’ leek ze dit pijnlijke hoofdstuk toch vooral zo snel mogelijk onder het tapijt te willen schuiven.
En natuurlijk verraste het CDA ons het hele jaar al. Het begon met de lijsttrekkersverkiezing die maar niet op gang kwam. We hadden een gedoodverfde winnaar die niet meedeed, Mona die er maar niet tussenkwam en Pieter en Hugo die elkaar niet echt het licht in de ogen gunden. Daarna volgde een chaotische en twijfelachtige uitslag en toen als een donderslag bij heldere hemel gooide Hugo de handdoek in de ring. Een besluit dat, hoe begrijpelijk ook, Wopke Hoekstra wel op een heel eenvoudige manier in het zadel hielp.
Wopke die het debat met Mark al helemaal ziet zitten. Alhoewel debat: de twee zijn er beide trots op dat ze geen visie hebben en zullen vooral benadrukken hoe goed ze het zelf wel niet hebben gedaan. Hoe voorspelbaar zo’n debat tussen twee visieloze leiders ook is, het biedt wel kansen voor partijen die wel een idee hebben hoe het na de crisis verder met ons land en de samenleving moet. De vraag is of wij kiezen voor een samenleving, waarin solidariteit weer betekenis en inhoud krijgt, we weer een beetje voor elkaar zorgen, een dak boven je hoofd betaalbaar en normaal is en de sterkste schouders de zwaarste lasten van de gevolgen van de coronacrisis dragen. Of dat we kiezen voor een land, waarin de dikke ik weer centraal staat en waar boeren verder protesteren, de wooncrisis niet wordt opgelost en werkzekerheid geen betekenis heeft.
Voor ons is de keuze geen lastige. Fijne kerstdagen en tot volgend jaar!
Afbeelding: Venema Media